Podatkowa grupa kapitałowa – sposób na optymalizację podatkową – cz. 1

Jednym ze sposobów optymalizacji podatkowej wykorzystywanej przez firmy jest utworzenie podatkowej grupy kapitałowej.

Pomimo że w Polsce możliwość opodatkowania grup kapitałowych wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych już w 1996 roku, ich ilość jest wciąż niewielka.

Zapewne wynika to z konieczności spełnienia wszystkich warunków określonych w art. 1a ust. 2 ustawy o CIT:

1. Podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium RP.
2. Przeciętny kapitał zakładowy przypadający na każdą ze spółek nie może być niższy niż 1 mln zł.
3. Spółka dominująca posiada bezpośredni udział na poziomie minimum 95% w kapitale zakładowym pozostałych spółek zależnych.
4. Spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę.
5. W spółkach tworzących grupę nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa.

Po spełnieniu wszystkich warunków wymienionych powyżej można zawiązać podatkową grupę kapitałową. Umowa o utworzeniu grupy musi mieć formę aktu notarialnego, opiewać na okres minimum 3 lat podatkowych oraz zostać zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego. Umowa musi zawierać:

• wykaz spółek tworzących grupę,
• informacje o udziałowcach i wysokości ich udziałów,
• czas trwania umowy,
• określenie roku podatkowego,
• wskazanie spółki reprezentującej grupę.

Niestety, utworzenie podatkowej grupy kapitałowej, oprócz spełnienia wszystkich warunków niezbędnych do jej utworzenia, wiąże się również z pewnymi ograniczeniami dla spółek ją tworzących, jak np.:

1. brak możliwości skorzystania ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw,
2. brak możliwości tworzenia powiązań (o których mowa w art. 11 ustawy o CIT) z innymi podatnikami podatku dochodowego niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej,
3. wymóg osiągania za każdy rok podatkowy udziału dochodów w przychodach na poziomie co najmniej 3%.

Zbyt duża liczba wymogów/ograniczeń, które zostały nałożone na podatkową grupę kapitałową (w szczególności zaś osiąganie określonej dochodowości) eliminują bardzo wiele jednostek z możliwości skorzystania z tej formy optymalizacji.

Korzyści z utworzenia podatkowej grupy kapitałowej

1. Podstawową zaletą utworzenia podatkowej grupy kapitałowej jest wspólne rozliczanie się spółek wchodzących w skład grupy, z podatku dochodowego od osób prawnych. W podatkowych grupach kapitałowych przedmiotem opodatkowania jest osiągnięty w roku podatkowym dochód wszystkich spółek tworzących grupę. Zatem, aby podatkowa grupa kapitałowa zapłaciła mniejszy podatek, wystarczy aby jedna spółka z grupy osiągała straty podatkowe.
   

   Spółka	dochód/strata	podatek zapłacony przez każdą ze spółek, gdy każda rozlicza się indywidualnie	podatek do zapłacenia w przypadku utworzenia podatkowej grupy kapitałowej
   A	100 mln PLN	19 mln PLN	(100 mln zł + 50 mln zł – 50 mln zł) = 100 mln zł
   B	50 mln PLN	9,5 mln PLN
   C	– 50 mln PLN	0 PLN
   Razem		28,5 mln PLN	19 mln PLN

   oszczędności podatkowe 9,5 mln PLN!

2. Spółki tworzące podatkową grupę kapitałową, zawierając wzajemne transakcje  nie podlegają regulacjom z zakresu cen transferowych, dzięki czemu mogą dodatkowo wpływać na wynik finansowy.
3. Dodatkową korzyścią jest możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych przekazanych darowizn. Oczywiście darowizna otrzymana będzie w drugiej Spółce przychodem podatkowym, natomiast poprzez przekazywanie darowizn można korzystnie wpłynąć na dochód wykazywany przez każdą ze spółek tworzących podatkową grupę kapitałową.

W kolejnej części artykułu omówione zostaną kwestie obowiązków grupy związane ze sprawozdawczością podatkową.

Paulina Dziewulska

Menedżer
Grant Thornton