W przypadku konieczności ustalenia odpisu aktualizującego wartość środków trwałych zachodzi potrzeba ustalenia nowej wartości amortyzacji tego składnika majątkowego. Z pomocą przychodzą zapisy KSR nr 4 „Trwała utrata wartości”.
Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego, doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto; a w przypadku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. Odpisów aktualizujących środki trwałe dokonuje się zgodnie z art. 32 pkt 4 w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
Po utworzeniu odpisu aktualizującego zmienia się wartość składnika aktywów pozostała do zamortyzowania, dlatego należy ustalić nowy, stosowany w kolejnych okresach, odpis amortyzacyjny. Chodzi o to, aby po aktualizacji wyceny amortyzacja następowała w sposób, który zapewni systematyczne odpisanie nowo ustalonej wartości bilansowej na pozostały przewidywany okres użytkowania tego składnika aktywów (art. 31 ust. 3 ustawy). Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy o rachunkowości, poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych (bez względu na to, czy jednostka przeprowadza test na utratę wartości aktywów, czy też nie).
Przykład:
W ewidencji księgowej jednostka wykazuje maszynę o wartości początkowej 100.000 zł, umorzenie 20.000 zł. (stawka amortyzacji 10%). Na dzień bilansowy ujęto odpis aktualizujący wartość maszyny w kwocie 20.000 zł.
Jak ustalić stawkę amortyzacji po aktualizacji wartości środka trwałego?
Wartość netto środka trwałego na dzień bilansowy = 100.000 zł (wartość początkowa) – 20.000 zł (dotychczasowe umorzenie) – 20.000 zł (odpis aktualizujący) = 60.000 zł.
Liczba lat pozostała do zakończenia okresu użytkowania = 8
Roczna wartość amortyzacji środka trwałego po uwzględnieniu odpisu = 60.000 zł : 8 lat = 7.500 zł.
Amortyzacja miesięczna = 7.500 zł : 12 miesięcy = 625 zł.
Masz wątpliwości czy Twoje rozliczenia księgowe są bezbłędne? Skorzystaj z wsparcia naszych ekspertów >>
