Urządzenie przemysłowe a podatek u źródła

Firma z siedzibą w Polsce podpisała umowę leasingu z zagranicznym przedsiębiorcom. Przedmiotem leasingu jest urządzenie przemysłowe wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Czy korzystający jest płatnikiem podatku u źródła?

Co mówią przepisy?

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych opodatkowaniu podatkiem u źródła podlegają przychody nierezydentów uzyskane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej osiągnięte m.in. z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego. Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie  unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, pod warunkiem, że kontrahent przedłoży certyfikat rezydencji potwierdzający miejsce siedziby podatnika.

Użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego obejmuje również umowy leasingu.

Leasing a podatek

Umowa leasingu jest to każda umowa, na podstawie której finansujący oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków (na warunkach określonych w ustawie) podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów. Aby daną umowę do celów podatkowych można było zaliczyć do leasingu umowa musi być zawarta na czas oznaczony, w tym czasie musi być dokonana spłata co najmniej wartości początkowej przedmiotu umowy (lub w przypadku ponownego leasingu tego samego przedmiotu- co najmniej wartości rynkowej przedmiotu leasingu z dnia zawarcia kolejnej umowy).

Należy zwrócić uwagę, że opłaty leasingowe wypłacane z tytułu leasingu urządzenia przemysłowego, w świetle postanowień konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą być traktowane jako należności licencyjne lub zyski przedsiębiorstwa.

W wielu umowach opłaty za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego podlegają zaliczeniu do należności licencyjnych. Przykładem są np. umowy zawarte przez Polskę z Niemcami, Belgią, Austrią. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ograniczają wysokość podatku, jaki może być pobrany w państwie, skąd pochodzi należność licencyjna, zwykle do 5% lub 10% kwoty brutto należności. Pod warunkiem, że kontrahent przedstawi certyfikat rezydencji.

W przypadku, gdy mamy do czynienia z  umową leasingu operacyjnego, ustalone w umowie opłaty stanowią wynagrodzenie za użyczenie maszyny i opłaty te w całości podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła.

W przypadku leasingu finansowego sytuacja przedstawia się inaczej, ponieważ świadczenie wypłacane finansującemu składa się z części kapitałowej oraz odsetkowej. Części kapitałowej nie można uznać za świadczenie zrównane z wynagrodzeniem za użytkowanie maszyny, ponieważ stanowi spłatę wartości początkowej leasingowanego urządzenia.

W przypadku leasingu finansowego wynagrodzeniem za użytkownie urządzenia jest wyłącznie część odsetkowa opłaty, dlatego obowiązek poboru podatku u źródła powstanie wyłącznie od raty odsetkowej.

Kwestia podwójnego opodatkowania

Jeżeli definicja należności licencyjnych nie obejmuje płatności z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, to płatności z tytułu leasingu transgranicznego są uznawane za zyski przedsiębiorstw (taka kwalifikacja jest zgodna z zaleceniem Modelowej Konwencji OECD), taka sytuacja ma miejsce np. w przypadku umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej  podpisana w dniu 20.06.1975 r. w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, z której wynika, że nie podlegają zaliczeniu do należności licencyjnych opłaty za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego. Wobec tego w tym przypadku, wypłacając podmiotowi zagranicznemu (przedsiębiorstwu) należność, która jest należnością licencyjną w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, lecz nie stanowi takiej należności w świetle umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, stosuje się odpowiednio przepisy tej umowy dotyczące opodatkowania zysków przedsiębiorstwa.

Z art. 7 umowy wynika, że takie zyski mogą być opodatkowane tylko w państwie siedziby przedsiębiorstwa (za wyjątkiem przypadku, kiedy przedsiębiorstwo prowadzi w drugim państwie działalność poprzez tzw. „zakład”). Oznacza to, że podmiot polski dokonujący wypłat takich należności nie jest obowiązany do potrącania od nich zryczałtowanego podatku dochodowego.

Dochód podmiotu francuskiego z tytułu leasingu urządzenia przemysłowego podlega opodatkowaniu tylko we Francji (o ile podmiot zagraniczny nie posiada zakładu na terytorium Polski).

A co z w przypadku działalności gospodarczej?

Jeżeli leasingodawca prowadzi w Polsce działalność gospodarczą poprzez położony tu zakład, to stosownie do art. 26 ust. 1d updop, polski leasingobiorca nie pobiera podatku od dokonywanych wypłat, jeżeli od zagranicznego leasingodawcy uzyska dwa dokumenty, tj.:

1) certyfikat rezydencji podatkowej, potwierdzający kraj, jakiego rezydentem w zakresie podatku dochodowego jest ta osoba zagraniczna, oraz

2) pisemne oświadczenie, że wypłacane należności związane są z działalnością położonego w Polsce zakładu tej osoby.

Oświadczenie powinno zawierać dane identyfikujące podatnika zagranicznego mającego w Polsce zakład, a w szczególności pełną nazwę, adres i numer identyfikacji podatkowej tego podatnika oraz adres zakładu ( art. 26 ust. 1e updop).

Organy podatkowe dążą do bardzo szerokiego rozumienia określenia „urządzenie przemysłowe”. Kierują się przy tym definicją słownikową wobec braku definicji ustawowych. Według organów podatkowych urządzeniami przemysłowymi są np.: kontenery funkcjonalnie przystosowane jako pomieszczenia biurowe, szatnie, miejsca do spożywania posiłków przez pracowników zatrudnionych przy budowie i remontach dróg;  pompy i nagrzewnice wspomagające pracę innych urządzeń; stanowiska handlowe wraz z wyposażeniem wynajęte na targach i wystawach organizowanych poza terytorium Polski, naczepy do ciągników siodłowych, lokomotywy, wagony, samochody, wózki widłowe, a także  oczyszczalnie ścieków.

Więcej o podatkach i  leasingu zapraszamy do lektury!

Karina Ciesielska
Specjalista ds.  księgowości