Wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna a procedura uproszczona

Jak poprawnie ewidencjonować i dokumentować transakcje, w których polski podatnik jest pierwszym, drugim i trzecim uczestnikiem wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej?

 

Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne, to nic innego jak transakcje wielostronne w obrocie z zagranicą. Polegają na sprzedaży towaru między trzema podmiotami, natomiast fizycznie towar przemieszczany jest wyłącznie między pierwszym a ostatnim z podmiotów uczestniczących w takiej transakcji.

Oczywiście każdy z tych podmiotów musi być zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich.

Transakcje  trójstronne rozliczane w oparciu o procedurę uproszczoną są uregulowane w art.135 – 138 ustawy o VAT. Ta metoda pozwala na sprzedaż towarów w taki sposób, aby pomiot drugi w kolejności nie musiał rejestrować się do celów VAT w innym państwie członkowskim, co zdecydowanie ułatwia przeprowadzenie takich transakcji.

 

Chcesz mieć pewność, co do poprawności rozliczeń transakcji trójstronnych? Skorzystaj z outsourcingu finansowo-księgowego Grant Thornton >> 

 

Kiedy procedura uproszczona w transakcjach trójstronnych?

W art. 135 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT ustawodawca wymienił szereg przesłanek, których spełnienie jest niezbędne do zastosowania procedury uproszczonej. Są to:

• dostawa na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT musi być bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika VAT,
• drugi w kolejności podatnik VAT dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT nie może posiadać siedziby działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
• drugi w kolejności podatnik VAT stosuje wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika VAT ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka,
• ostatni w kolejności podatnik VAT stosuje numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
• ostatni w kolejności podatnik VAT został wskazany przez drugiego w kolejności podatnika VAT jako obowiązany do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej.

 

Polski podmiot – pierwszym uczestnikiem

Gdy polski podmiot jest pierwszym uczestnikiem transakcji trójstronnej, musi udokumentować dostawę wewnątrzwspólnotową WDT na rzecz drugiego podmiotu. W związku z tym, że ustawodawca nie nałożył na pierwszego uczestnika obrotu obowiązku składania odrębnych zawiadomień i informacji, mamy tu do czynienia z klasyczną dostawą wewnątrzwspólnotową. Polski podatnik powinien w takiej sytuacji wystawić fakturę na rzecz drugiego podatnika, w której wykaże wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Dostawa taka opodatkowana jest stawka 0%, po spełnieniu warunków określonych w art. 42 ustawy o VAT.

W deklaracji VAT-7 podatnik wykazuje: WDT – poz. 21 część C deklaracji VAT-7(19).

W informacji podsumowującej VAT-UE: WDT na rzecz drugiego w kolejności podmiotu.

UWAGA! Pierwszy uczestnik tej transakcji nie zaznacza w informacji podsumowującej, że dana transakcja dokonywana jest w ramach transakcji trójstronnej.

 

Polski podmiot – drugim uczestnikiem

W myśl art. 136 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy w procedurze uproszczonej drugim w kolejności jest polski podatnik, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów zostało u niego opodatkowane (mimo, że w rzeczywistości podmiot ten nie rozlicza podatku z tytułu WNT), jeżeli wystawi on ostatniemu w kolejności podatnikowi VAT fakturę zawierającą – oprócz danych wymienionych  w art. 106e – następujące informacje:

• adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135-138 ustawy o PTU” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy artykułu 141 dyrektywy 2006/112/WE”;
• stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
• numer VAT UE, który jest stosowany przez niego wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
• numer identyfikacyjny stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej ostatniego w kolejności podatnika.

Podatnik ten jest również obowiązany podać w prowadzonej ewidencji (oprócz danych określonych w art. 109 ust.3 ustawy o VAT) ustalone wynagrodzenia za dostawy w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.

W deklaracji VAT-7 podatnik wykazuje:

• WNT od pierwszego w kolejności podatnika (bez podatku VAT, gdyż w procedurze uproszczonej nie wykazuje się z tego tytułu podatku) – poz. 23 część C deklaracja VAT-7(19); (pamiętajmy również o 45 część D);
• dostawę na rzecz ostatniego w kolejności podatnika jako dostawę poza terytorium kraju – poz. 11 część C deklaracja VAT-7(19);
• należy również zaznaczyć kwadrat w pozycji 66 w części F deklaracji VAT-7(19) będący informacją o wykonywaniu w danym okresie transakcji trójstronnej.

W informacji podsumowującej VAT-UE podatnik wykazuje:

• WNT od pierwszego uczestnika obrotu,
• WDT na rzecz ostatniego w kolejności podatnika – wykazanie tej dostawy nie oznacza jednak, że ta dostawa stanowi WDT; jest to bowiem dostawa towarów, której miejscem świadczenia jest państwo członkowskie zakończenia wysyłki transportu, która może być weryfikowana z użyciem systemu VIES.

Pamiętajmy też, aby oznaczyć w informacji VAT-UE, że są to zdarzenia związane z transakcjami trójstronnymi.

 

Polski podmiot – trzecim uczestnikiem

Trzeci w kolejności podmiot uczestniczący w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej objętej procedurą uproszczoną ma obowiązek:

• rozliczyć w składanej deklaracji podatkowej podatek z  tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia, na zasadzie samoobliczenia,
• ująć w prowadzonej ewidencji (oprócz danych wymienionych w 109 ust. 3 ustawy) obrót z tytułu dokonanej na jego rzecz dostawy oraz kwotę podatku przypadającą na tę dostawę, a także nazwę i adres drugiego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej,
• sporządzić informację podsumowującą o wewnątrzwspólnotowym nabyciu.

W deklaracji VAT-7 podatnik wykazuje: WNT od drugiego w kolejności podatnika – poz. 23 i 24 część C deklaracji VAT-7(19); (nie zapomnijmy również o poz. 45 i 46 części D).

W informacji podsumowującej VAT-UE podatnik wykazuje: WNT od drugiego uczestnika dostawy.

 

W praktyce stosowanie procedury uproszczonej bardzo ułatwia nam rozliczanie transakcji trójstronnych. Jednak aby nie popełnić błędów, należy dokładnie określić, którym w kolejności podatnikiem jesteśmy w ramach rozliczeń trójstronnych oraz pamiętać o kompletności dokumentacji.