Podatek cukrowy - wszystko, co warto o nim wiedzieć

Czym jest podatek cukrowy? Jakich podmiotów oraz produktów dotyczy? Jak rozliczać CUK-1 i składać o nim informację? Jak wyliczyć opłatę cukrową?

 

Podatek cukrowy, inaczej CUK-1, to danina od środków spożywczych obowiązująca od początku bieżącego roku. Zastosowanie jej – wg deklarowanych intencji ustawodawcy – ma zachęcić producentów do wytwarzania zdrowszych produktów spożywczych (z niższą zawartością cukru), a konsumentów do bardziej świadomego odżywiania i rozsądniejszego wyboru żywności.

 

 Podatek cukrowy dotyczy napojów, które zawierają disacharydy, monosacharydy, kofeinę lub taurynę, miód oraz słodziki, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 (na przykład ksylitol). 

 

Które napoje nie podlegają stałej opłacie „cukrowej”?

Nie wszystkie napoje podlegają opłacie stałej. Nie dotyczy ona produktów, które są:

  • wyrobami medycznymi,
  • suplementami diety,
  • żywnością specjalnego przeznaczenia,
  • żywnością dla niemowląt,
  • wyrobami akcyzowymi,
  • wyrobami na bazie mleka albo jego przetworów (jogurty, kefiry itd.),
  • wyrobami zawierającymi więcej niż 20% soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego, a zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g na 100 ml napoju,
  • roztworami węglowodanowo-elektrolitowymi, w których zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju.

 

Kogo dotyczy cukrowy podatek?

Opłatę za podatek cukrowy musi uiścić osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która jest – jak podaje ustawodawca:

  • podmiotem sprzedającym napoje do punktów sprzedaży detalicznej albo prowadzącym sprzedaż detaliczną napojów w przypadku: producenta, podmiotu nabywającego napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importera napoju;
  • zamawiającym, w przypadku, gdy skład napoju objętego opłatą stanowi element umowy zawartej przez producenta a dotyczącej produkcji tego napoju dla zamawiającego”.

 

Jak obliczyć kwotę CUK-1 do zapłaty?

W art. 12f ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 183.) określono dwie wartości opłaty – opłatę stałą i zmienną. Jak można wyczytać na rządowej stronie podatki.gov.pl:

  • opłata stała – 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej, o których mowa w rozporządzeniu nr 1333/2008;
  • opłata zmienna – 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju, opłata uzależniona od ilości gramów cukrów w napojach zawierających podwyższoną zawartość cukrów”.

 

Napoje, które mają powyżej 5 g cukrów w 100 ml napoju, są objęte obiema ww. opłatami. Ponadto, dla napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, obowiązuje dodatkowa opłata wynosząca 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju.

Zgodnie z art. 12f ust. 6 ww. ustawy, opłata nie może wynieść więcej niż maksymalnie 1,20 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju. Maksymalna wysokość opłaty jest wprost proporcjonalna do liczby litrów napojów objętych opłatą.

 

Niższa opłata obejmuje napoje, które zawierają powyżej 5 g cukrów w 100 ml. Dotyczy to produktów:

  • w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego,
  • będących roztworami węglowodanowo-elektrolitowymi, czyli np. napojami izotonicznymi.

Dla takich napojów nie nakłada się opłaty stałej i obowiązuje tylko część zmienna należności, tzn. że liczy się jedynie 0,05 zł za każdy gram cukru powyżej 5 g w 100 ml napoju.

 

 Przy obliczeniu opłaty zawartość cukrów w 100 ml napoju zaokrągla się w górę do pełnego grama.

 

Rozliczenie podatku cukrowego i aplikacja do sporządzania informacji CUK-1

Zapłatę za podatek cukrowy należy uiścić na indywidualny rachunek podatkowy (mikrorachunek podatkowy). Taki numer można sprawdzić na stronie podatki.gov.pl poprzez tzw. generator mikrorachunku podatkowego.

Opłatę należy wnieść do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja. Za przekroczenie terminu, organ podatkowy nałoży dodatkową sankcję w wysokości 50% kwoty należnej opłaty.

 

Ponadto, konieczne jest złożenie informacji o wysokości opłaty. Można to zrobić za pośrednictwem systemu informatycznego Ministra Finansów. Ów system ma ułatwić sporządzanie deklaracji CUK-1. Po wypełnieniu formularza, otrzymamy plik XML, który po podpisaniu będzie gotowy do wysłania. Udostępniono również instrukcję, która krok po kroku omawia etapy tworzenia deklaracji.

Jeśli zdecydujemy się na utworzenie deklaracji w innej aplikacji, plik również musi być zachowany w formacie XML.

 

Złożenie informacji o podatku cukrowym i podpis CUK-1

CUK-1 można złożyć tylko elektronicznie poprzez środowisko do wysyłki JPK (Bramka REST API). W tym celu, można skorzystać z bezpłatnej aplikacji Klient JPK WEB. Nie jest możliwe złożenie deklaracji innym kanałem elektronicznym. Status wysłanej informacji i pobranie UPO można wykonać w aplikacji Klient JPK WEB w zakładce Sprawdź status.

 

W związku z tym, że podatek cukrowy jest składany w postaci elektronicznej, można go podpisać tylko i wyłącznie podpisem kwalifikowanym. Nie można do tego celu wykorzystać podpisu profilu zaufanego lub samych danych autoryzujących.

 

Potrzebujesz wsparcia finansowo-księgowego lub z zakresu doradztwa podatkowego? Skorzystaj z usług Grant Thornton! 

 

Zobacz także

Skomentuj