Senat uchwalił kilkadziesiąt poprawek do ustaw podatkowych Polskiego Ładu – m.in. wydłużone vacatio legis do 1 stycznia 2023 roku, objęcie ulgą dla klasy średniej osób na „śmieciówkach” oraz emerytów i rencistów czy większy udział samorządów we wpływach podatkowych. Co jeszcze?
Dziś wieczorem Senat przegłosował poprawki do ustaw podatkowych ogłoszonych w ramach rządowego programu Polski Ład. Za uchwałą opowiedziało się 49 senatorów, przeciw było 4, natomiast wstrzymał się od głosu 46.
Wśród najważniejszych poprawek znalazło się sporo o charakterze redakcyjnym czy uściślającym, jednak nie brakowało i takich, które wychodzą naprzeciw apelom środowisk przedsiębiorców, samorządowców, emerytów czy rodziców samotnie wychowujących dzieci. Poniżej wybór najważniejszych spośród nich.
Jakie poprawki do Polskiego Ładu przegłosował Senat?
- Kluczowa zmiana z perspektywy większości podatników, przegłosowana przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, dotyczy przesunięcia o rok vacatio legis, czyli wejścia w życie ustawy od 1 stycznia 2023 roku, a nie (jak chce rząd) już za trzy miesiące, tj. z początkiem nadchodzącego roku.
- Zmiany mają objąć także podatek minimalny – senatorowie chcą wyłączenia małych i średnich firm z przepisów wprowadzających tę daninę (tj. przedsiębiorców o obrotach do 750 mln euro), a także sieci supermarketów płacących już podatek od sprzedaży detalicznej.
- Inną ważną poprawką Senatu dla wielu przedsiębiorców jest ta dotycząca konieczności elektronicznego przesyłania danych z ksiąg rachunkowych i z ewidencji działalności gospodarczej – senatorowie zagłosowali również przeciw temu nakazowi.
- Także karta podatkowa dla lekarzy powinna zostać utrzymana zdaniem senatorów – na tej podstawie rozliczają się również lekarze dentyści czy osoby wykonujące inne zawody medyczne. Komisja zarekomendowała dodatkowo, by wnioski o rozliczanie się przy użyciu karty podatkowej zgłoszone przed końcem bieżącego roku (nawet jeśli nie zostaną rozpatrzone do końca grudnia 2021) mogły być rozpatrywane na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów.
- W związku z licznymi skargami, jakie trafiły do Rzecznika Praw Obywatelskich, senatorowie postanowili również zarekomendować objęcie tzw. ulgą dla klasy średniej osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia (czyli pracujących na tzw. śmieciówkach), a także emerytów i rencistów.
- Wiele głosów sprzeciwu płynęło również odnośnie nowych zasad rozliczania się osób samotnie wychowujących dzieci zaproponowanych w Polskim Ładzie – Senat przegłosował przywrócenie możliwości rozliczania się dla tej grupy podatników na dotychczasowych zasadach. Ponadto postanowił rozszerzyć preferencje podatkowe dla osób posiadających minimum troje dzieci, a nie czworo, jak zaplanowano w programie Polski Ład.
- Jedną z ważniejszych przegłosowanych dziś poprawek było również zwiększenie udziału samorządów we wpływach z podatków. Ponadto senatorowie poparli zmianę odpisu na rzecz organizacji pożytku publicznego z 1 do 1,2%.
Polski Ład – masowa krytyka przedsiębiorców i RPO
Szereg zmian podatkowych zaproponowanych w Polskim Ładzie spotkało się z ostrą krytyką środowisk przedsiębiorców. Jednym z tych głosów był apel Konfederacji Lewiatan o dłuższe vacatio legis dla Polskiego Ładu oraz siedem innych zmian (szczegóły tutaj >>). Także Rzecznik Praw Obywatelskich profesor Marcin Wiącek wypowiedział się bardzo krytycznie w tej sprawie:
Dobrym praktykom legislacyjnym nie sprzyja błyskawiczne tempo prac, ekspresowe terminy konsultacji albo ich brak, ciągle zmieniające się koncepcje, wielokrotne dodawanie nowych i zaskakujących poprawek istotnie modyfikujących wcześniejsze założenia, brak wszechstronnego przewidywania skutków wprowadzanej regulacji, a także bardzo krótka vacatio legis – napisał w piśmie do Marszałka Senatu.
Zasada ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wymaga takiego tworzenia prawa, aby nie stawało się swoistą „pułapką dla obywatela” i aby mógł on układać swoje sprawy w zaufaniu, że nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania swoich decyzji.
Jako Rzecznik Praw Obywatelskich postuluję przygotowanie gruntownej reformy prawa podatkowego oraz wydłużenie czasu prac nad zmianami w ramach „Polskiego Ładu” – tak, aby najwcześniej weszły one w życie 1 stycznia 2023 r., a nie za niespełna 3 miesiące – postulował RPO.
Czy posłowie, którzy będą obradować już jutro, okażą się otwarci czy głusi na apele podatników, przekonamy się wkrótce.
Honorata Zakrzewska-Krzyś
Starszy specjalista ds. content marketingu w Grant Thornton. Prasowy dziennikarz ekonomiczny z kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym, samodzielna księgowa. Wieloletni współpracownik Grupy Wydawniczej Infor oraz Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Pisała m.in. dla Dziennika Gazety Prawnej czy Wydawcy Harvard Business Review Polska. Laureatka wyróżnienia prasowego „Pióro Odpowiedzialności” przyznawanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
