Pracodawcy RP wskazują – wprowadzone przez Polski Ład zmiany w zakresie braku możliwości rozliczenia przez spółki starszych niż 5 lat strat podatkowych naruszają ich prawa nabyte! Jakie postulaty zostały wniesione wobec ustawodawcy?
Polski Ład jest niewątpliwie jedną z największych rewolucji na gruncie polskiego prawa podatkowego w ostatnich latach. Jedna z wprowadzonych przez ustawodawcę zmian związana jest z wprowadzaniem regulacji art. 7a ust. 4 pkt. 2 w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, o następującym brzmieniu:
„4. Dochód ze źródła przychodów podatkowej grupy kapitałowej osiągnięty za rok podatkowy może zostać obniżony o stratę z tego źródła przychodów poniesioną w okresie przed utworzeniem grupy przez spółkę tworzącą tę grupę, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) strata ta podlegałaby odliczeniu od dochodu tej spółki na podstawie art. 7 ust. 5, gdyby spółka ta nie weszła w skład podatkowej grupy kapitałowej;
2) strata została poniesiona przez spółkę nie wcześniej niż w piątym roku podatkowym, poprzedzającym rok podatkowej grupy kapitałowej, za który dokonuje się tego obniżenia;
3) strata nie została odliczona od dochodu spółki na podstawie art. 7 ust. 5;
4) spółka osiągnęła w roku podatkowym, za który dokonuje się tego obniżenia, dochód z tego źródła przychodów, z którego poniesiona została strata.”
Jak wynika z powyższego, wprowadzone Polskim Ładem zmiany nadały możliwość rozliczenia w ramach podatkowej grupy kapitałowej straty spółki poniesionej przed przystąpieniem do podatkowej grupy kapitałowej, jednak strata ta nie można być starsza niż 5 lat. Skutkuje to tym, iż spółki, które w przeszłości (czyli przed 2022 rokiem) miały straty podatkowe, a w tej chwili należą do podatkowej grupy kapitałowej, zgodnie z regulacją utraciły prawo do rozliczenia strat podatkowych z lat wcześniejszych.
Sprawdź >> Doradztwo podatkowe << Grant Thornton
Głosy krytyki
Wprowadzone zmiany spotkały się z krytyką ze strony Pracodawców RP – ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej pracodawców, którzy zaapelowali do Ministerstwa Finansów o korektę przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak słusznie zauważyli, we wprowadzonych do ustawy zmianach ustawodawca nie przewidział przepisów przejściowych, które odnosiłyby się do sytuacji części spółek, które posiadały nierozliczone straty podatkowe sprzed 1 stycznia 2022 roku (czyli poniesione wcześniej niż 5 lat przed wprowadzeniem tych regulacji), a jednocześnie spółki te wchodziły w skład podatkowych grup kapitałowych. Obowiązujące do końca 2021 roku przepisy wstrzymywały możliwość rozliczenia straty podatkowej do czasu upływu obowiązywania umowy lub utraty przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika.
Mając na uwadze powyższe, Pracodawcy RP stoją na stanowisku, iż powstał nieświadomy błąd legislacyjny, który polega na braku przepisów intertemporalnych odnoszących się do sytuacji spółek, które na dzień 31 grudnia 2021 roku posiadały stratę podatkową do rozliczenia, a której rozliczenie było zawieszone na czas przynależności do podatkowej grupy kapitałowej. W wyniku tego błędu doprowadzono do utraty praw nabytych, co miało niewątpliwie negatywny wpływ na sytuację prawo-podatkową takich podmiotów.
Pracodawcy RP podkreślają wagę ochrony praw nabytych jako zasadę zagwarantowaną konstytucyjnie. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wskazywał, że z perspektywy prawa podatkowego zasadę tę należy postrzegać m.in. jako zakaz odbierania lub niekorzystnego zmieniania praw nabytych w sposób niewadliwy. Zwrócono uwagę na fakt, iż taki sposób postępowania ustawodawcy narusza zasadę zaufania obywateli do państwa i tworzonego przez niego prawa.
Pracodawcy RP dodają, że zmiana przepisów doprowadziła nie tylko do utraty praw nabytych przez część podatników, ale także narusza zasadę równości traktowania podatników, wynikającą wprost z art. 32 Konstytucji RP, bowiem zmiana ta doprowadziła również do niczym nieuzasadnionego różnicowania sytuacji prawno-podatkowej podatników – część spółek w wyniku wprowadzonych regulacji utraciła prawo do rozliczania straty podatkowej, podczas gdy inne zachowały to prawo w całości lub w części.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie rozliczeń finansowo-księgowych? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
Jak naprawić wadliwe rozwiązania?
Jednym z postulatów Pracodawców RP jest wprowadzenie w trakcie prac nad ustawą przepisów, które umożliwią rozliczenie strat istniejących na dzień 31 grudnia 2021 roku, a których 5 letni okres rozliczenia nie upłynął do 31 grudnia 2021 roku. Pracodawcy RP uważają, iż wystarczającym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie przepisu, który ograniczyłby stosowanie zmian wprowadzonych przez Polski Ład do strat podatkowych powstałych po 1 stycznia 2022 roku, przy jednoczesnym stosowaniu dotychczasowych przepisów do strat podatkowych, które powstały przed tą datą.
Jako możliwe rozwiązanie organizacja proponuje również wprowadzenie regulacji, które wprost stanowiłyby, że straty podatkowe nierozliczone na dzień 1 stycznia 2022 roku mogą podlegać rozliczeniu przez 5 kolejnych lat podatkowych, począwszy od pierwszego roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2021 roku, przy uwzględnieniu rozliczeń tych strat dokonanych przed 1 stycznia 2022 roku.
Omówione w powyższym artykule uwagi świadczą o niedopracowaniu przepisów Polskiego Ładu związanych z rozliczaniem strat podatkowych poprzez nieuwzględnienie wszystkich możliwych scenariuszy przy opracowywaniu regulacji, takich jak między innymi wspomniane spółki mające na dzień 31 grudnia nierozliczone straty, których rozliczenie było wstrzymane. Kluczowym jest fakt, iż dla tak istotnych zmian zabrakło przepisów przejściowych. Ustawodawca powinien pochylić się nad stanowiskiem Przedsiębiorców RP, co niewątpliwie może dać szansę dla wypracowania kompromisu, który nada możliwość rozliczania strat poniesionych przez spółki przed przystąpieniem do podatkowej grupy kapitałowej w czasie jej trwania, bez pozbawiania spółek nabytych uprzednio uprawnień.
Przydatne linki:
Pełna treść stanowiska Przedsiębiorców RP wobec zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących strat podatkowych znajduje się >> TUTAJ <<
