Od 2023 roku podatek od przerzucanych dochodów na nowych zasadach

Przepisy dotyczące opodatkowania tzw. przerzuconych dochodów mają zostać znowelizowane – wynika z projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Finansów. Jakie są najważniejsze założenia zmian?

Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która aktualnie jest procedowana w Sejmie, przewiduje istotne zmiany w podatku od przerzuconych dochodów, które mają wejść w życie od 1 stycznia 2023 roku. Ich celem ma być ograniczenie istotnych wątpliwości interpretacyjnych dotyczących podatku od przerzucanych dochodów. Po wprowadzonych zmianach podatek od przerzuconych dochodów miałby dotyczyć wyłącznie wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu i wyłącznie ponoszonych na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych (nierezydentów). Dodano także warunek, że podmiot powiązany, na rzecz którego ponoszone są koszty nie ma siedziby albo zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podatek od przerzuconych dochodów

Podatek od tzw. przerzuconych dochodów został wprowadzony do ustawy o CIT 1 stycznia 2022 r. Zgodnie z art. 24aa ust. 1 ustawy o CIT podatek od spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1, z tytułu przerzuconych dochodów, wynosi 19%. Celem wprowadzonego podatku miało być wyeliminowanie możliwość uzyskania korzyści podatkowej poprzez schematy podatkowe, które służą jako transfer dochodów do jurysdykcji podatkowej o znikomej efektywnej stawce opodatkowania. Dotyczy to przede wszystkim podmiotów, uzyskujących dochody z wartości niematerialnych i prawnych.

Kiedy wydatek zostanie uznany za przerzucony dochód?

Jako, że treść wprowadzonych w bieżącym roku przepisów w zakresie podatku od przerzuconych dochodów budziła liczne wątpliwości, resort finansów postanowił skierować do konsultacji społecznych projekt zmian w ustawie o CIT, zakładający implementację istotnych modyfikacji w zakresie wskazanej daniny.

Resort Finansów poinformował, że „(…) zmiany obejmują m.in. wprowadzenie odpowiedniego stosowania przepisów o podatku od przerzuconych dochodów do określonych schematów z udziałem spółek transparentnych podatkowo bądź z podmiotami zagranicznymi przenoszącymi przychody do innych podmiotów zagranicznych korzystających z niskiego opodatkowania.”

Ministerstwo Finansów zakłada istotne przedefiniowanie istoty przerzuconych dochodów. Aby uznać wydatek za przerzucony dochód konieczne będzie spełnienie poniższych warunków:

• wydatek taki będzie musiał stanowić koszt uzyskania przychodów (na gruncie obecnego brzmienia przepisów kwestia ta nie jest jasno określona, dlatego zmianę tę określono jako doprecyzowującą);
• wydatek taki musi pochodzić z katalogu wydatków kwalifikowanych (zakres tego katalogu nie ulega istotnym zmianom w stosunku do obecnego brzmienia przepisów, jest to rozszerzony katalog wydatków znanych podatnikom z art. 15e oraz art. 15c ustawy o CIT, który obejmuje koszty:

1. 1. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz usług o podobnym charakterze;
   2. wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw autorskich, pokrewnych praw majątkowych, licencji, praw własności przemysłowej, know-how;
   3. przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;
   4. finansowania dłużnego związanego z uzyskaniem środków finansowych i korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych;
   5. opłat i wynagrodzeń za przeniesienie funkcji, aktywów lub ryzyka;

• wydatek musi zostać poniesiony na rzecz podmiotu powiązanego w rozumieniu przepisów o cenach transferowych i dodatkowo podmiot powiązany nie może mieć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby albo zarządu;
• przychody podmiotu powiązanego uzyskiwane od podatnika i podmiotów powiązanych z podatnikiem, wynikające z ponoszonych przez nich wydatków kwalifikowanych, będą musiały stanowić co najmniej 50% ogółu przychodów podmiotu powiązanego;
• przychód uzyskiwany przez podmiot powiązany z tytułu danej transakcji będzie musiał podlegać opodatkowaniu według efektywnej stawki niższej niż 14,25%;
• podmiot powiązany będzie zobowiązany do przekazania co najmniej 10% uzyskiwanych przychodów od podatnika i powiązanych z nim podmiotów na rzecz innego podmiotu:

1. 1. zaliczając wydatki z tego tytułu do kosztów rozliczanych dla celów podatku dochodowego lub wydatki te lub przychody odliczając od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku w jakiejkolwiek formie, albo
   2. w sytuacji kiedy przychody te składają się na zysk przeznaczony do wypłaty w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych;

• podmiot powiązany będzie zobowiązany do przekazania co najmniej 10% uzyskiwanych przychodów od podatnika i powiązanych z nim podmiotów na rzecz innego podmiotu:

1. 1. zaliczając wydatki z tego tytułu do kosztów rozliczanych dla celów podatku dochodowego lub wydatki te lub przychody odliczając od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku w jakiejkolwiek formie, lub
   2. jeżeli przychody te składają się na zysk przeznaczony do wypłaty w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych.

Wydatki ponoszone pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego

Dotychczasowe przepisy dotyczące podatku od przerzucanych dochodów miały zastosowanie w odniesieniu do wydatków realizowanych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych. Podatnicy borykali się z wieloma wątpliwościami dotyczącymi stosowania wspomnianych przepisów do wydatków pośrednich ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych. W konsekwencji ustawodawca zdecydował się na zapis, który zakłada, że warunkiem zastosowania podatku od przerzuconych dochodów będzie bezpośrednie poniesienie wydatku na rzecz podmiotu powiązanego.

Warto zwrócić uwagę, że projekt przewiduje wprowadzenie odpowiedniego stosowania przepisów o podatku od przerzuconych dochodów do:

• podatnika przekazującego należności z tytułów kwalifikowanych wydatków do powiązanej spółki niebędącej osobą prawną, która ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli ta spółka przekazuje otrzymane należności na rzecz podmiotu powiązanego ze spółką niebędącą osobą prawną, który spełnia warunki dla objęcia jej podatkiem od przerzuconych dochodów,
• podatnika przekazującego należności z tytułów kwalifikowanych wydatków do powiązanego podmiotu niemającego siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który nie spełnia warunków wymaganych dla objęcia go podatkiem od przerzuconych dochodów, jeżeli ten podmiot przekazuje należności otrzymane od podatnika na rzecz innego podmiotu powiązanego z podatnikiem i spełniającego warunki dla objęcia go podatkiem od przerzuconych dochodów.

Regulacje dotyczące obliczania wysokości podatku

Projekt nowelizacji ustawy o CIT zawiera regulację dotyczące obliczania wysokości podatku, jeśli chodzi o płatności, których moment zaliczenia do kosztów następuje w dacie innej, niż data ich poniesienia. Podstawę opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów w danym roku ma stanowić ogół kosztów poniesionych w tym okresie. Fakt, że wydatki są zaliczane do kosztów podatkowych w innym roku, niż moment ich poniesienia, nie będzie miał wpływu na moment ich opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów. W tym zakresie nowelizacja wydaje się zmierzać do usunięcia wątpliwości dotychczasowych przepisów związanego z brakiem jasności jak je stosować m.in. do odpisów amortyzacyjnych.

Martyna Strug

Starszy specjalista ds. księgowości, Outsourcing Grant Thornton