Ustawa antyzatorowa podpisana przez Prezydenta. Przypominamy jej kluczowe założenia.
AKTUALIZACJA: 18.11.2022
Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych weszły w życie. Prezydent złożył podpis pod ustawą 14 listopada 2022 roku. Od kiedy będą obowiązywały? Co ostatecznie uległo zmianie?
Ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych została przyjęta przez Sejm 7 listopada i przekazana Prezydentowi RP do podpisu. Wprowadzone rozwiązania mają przyczynić się do skuteczniejszego przeciwdziałania zatorom płatniczym, a tym samym efektywniej chronić podmioty z sektora MŚP przed utratą płynności finansowej.
Najważniejsze zmiany zawarte w ustawie antyzatorowej
- Uznanie bezskuteczności postanowień umów zakazujących lub ograniczających przelew wierzytelności w przeterminowanych transakcjach handlowych, w których wierzycielem jest podmiot z sektora MŚP a dłużnikiem duży przedsiębiorca.
- Zobowiązanie wszystkich dużych przedsiębiorstw do składania kontrahentom oświadczenia o swoim statusie (obecnie taki obowiązek mają tylko przedsiębiorcy będący dłużnikami).
- Uregulowanie kwestii związanych z obowiązkiem składania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
- Zwiększenie efektywności postępowań w sprawie nadmiernych opóźnień ze spełnianiem świadczeń pieniężnych oraz uszczegółowienie sposobu naliczania kar pieniężnych nakładanych przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
- Nadanie agencjom wykonawczym uprawnienia do rezygnacji z rekompensaty w sytuacji, gdy jej kwota byłaby równa lub wyższa od świadczenia pieniężnego.
- Uściślenie przepisów dotyczących wyłączeń stosowania ustawy w przypadku długów objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym lub upadłościowym.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie rozliczeń finansowo-księgowych? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
Kiedy ustawa antyzatorowa wejdzie w życie?
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, jednak nie wszystkie wprowadzone zmiany będą obowiązywały od tego momentu. Część przepisów zacznie obowiązywać po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia lub począwszy od 1 stycznia 2023 roku.
Po upływie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy klauzule ograniczające prawo wierzyciela do przelewu wierzytelności zawartych w umowach handlowych staną się bezskuteczne. Dotyczy to transakcji, w których wierzycielem jest mikro-, mały lub średni przedsiębiorca, a dłużnikiem duży przedsiębiorca, z wyłączeniem podmiotów publicznych.
Natomiast z dniem 1 stycznia 2023 zostanie przedłużony termin składania sprawozdań o stosowanych w poprzednim roku kalendarzowym terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Sprawozdania te mają być przekazywane w formie elektronicznej do ministra właściwego do spraw gospodarki w terminie do 30 kwietnia. Określone zostały także zasady dokonywania korekt oraz moment, w którym stają się wymagane.
Nowelizacja nakłada obowiązek określenia wartości świadczeń pieniężnych otrzymanych i nieotrzymanych oraz spełnionych i niespełnionych w poprzednim roku kalendarzowym w terminie zapłaty, z podziałem na liczbę dni, o które terminy zostały przekroczone.
Zmiany dotyczące sprawozdań
Za przekazanie sprawozdania odpowiedzialny jest kierownik podmiotu, za którego uznaje się m.in. członka zarządu lub innego organu zarządzającego tego podmiotu. W przypadku spółki komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej odpowiedzialność ponosi komplementariusz, a w spółce jawnej – wspólnik prowadzący sprawy spółki. Za niedopełnienie obowiązku osoba odpowiedzialna podlega karze grzywny.
Ponadto zniesiono obowiązek składania sprawozdań przez kierowników wszystkich spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej.
Dodatkowo został wyznaczony termin podania do publicznej wiadomości zbiorczego zestawienia sprawozdań. Minister właściwy do spraw gospodarki publikuje informacje na stronie podmiotowej urzędu corocznie do dnia 31 sierpnia.
