Od 1 stycznia 2023 r. zasady poboru podatku u źródła, czyli WHT, uległy zmianie. Część z nich zaczęła obowiązywać 26 października 2022 roku. Przypominamy kluczowe informacje pod kątem możliwości skorzystania z preferencji podatkowych.
Spełnienie określonych obowiązków przez płatnika może powodować zwolnienie z poboru podatku u źródła, albo pozwolić na zastosowanie obniżonej stawki podatku, a w niektórych przypadkach umożliwić zastosowanie mechanizmu pay and refund.
Mechanizm pay and refund
Od 1 stycznia 2023 r. obowiązują w Polsce znowelizowane przepisy o podatku u źródła. Zmiana miała na celu wprowadzenie mechanizmu polegającego na tym, że przy wypłacie podlegających WHT należności, przekraczających w ciągu roku podatkowego 2 000 000 zł na rzecz tego samego podatnika, zamiast dotychczasowego systemu zwolnień z poboru tego podatku, płatnik zobowiązany jest do jego poboru w ustawowej wysokości (19%, 20% lub 10%), a później może ubiegać się o zwrot jego nadpłaty . Podatek u źródła pobiera się od nadwyżki ponad kwotę 2 000 000 zł.
W przypadku podatników, których rok podatkowy składa się z więcej niż 12 miesięcy próg kwotowy ustalany jest przez pomnożenie liczby rozpoczętych miesięcy roku podatkowego, w których wypłacono podlegające podatkowi u źródła należności przez 1/12 z 2 000 000 zł, czyli ok. 166 666 zł.
Przedstawiony powyżej sposób rozliczania WHT jest mniej korzystny dla podatników, ponieważ rodzi konieczność najpierw poboru i odprowadzenia podatku u źródła w podstawowej wysokości, a dopiero później pozwala na wystąpienie do urzędu skarbowego o zwrot.
Kiedy mechanizm pay and refund JEST obowiązkowy?
System pay and refund jest obowiązkowy dla płatników tylko przy wypłatach dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych niebędących rezydentami podatkowymi RP, tytułem przychodów:
- z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how); w tym przypadku podstawowa stawka podatku, którą zobowiązany jest pobrać płatnik, wynosi 20%;
- z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP; w tej sytuacji podstawowa stawka podatku, do której pobrania zobowiązany jest płatnik, wynosi 19%.
Wniosek o zwrot podatku
Każdy płatnik zobowiązany jest do dochowania należytej staranności przy dokonywaniu weryfikacji do zastosowania zwolnienia, obniżenia stawki lub niepobrania podatku u źródła.
W mechanizmie pay and refund po pobraniu podatku płatnik występuje elektronicznie do urzędu skarbowego o jego zwrot lub zwrot nadpłaty. Do wniosku należy dołączyć certyfikat rezydencji, potwierdzenia przelewów bankowych oraz pozostałe dokumenty, które potwierdzają rozliczenia, aby potwierdzić zasadność zwrotu. Koniecznym elementem wniosku jest oświadczenie wnioskodawcy co do prawdziwości zawartych w nim danych oraz zgodności z oryginałem załączonej dokumentacji. Zwrot jest dokonywany najpóźniej w terminie 6 miesięcy od daty wpływu wniosku.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie podatku u źródła? Sprawdź >> „Procedura należytej staranności WHT” w ramach usługi „Procedury podatkowe” Grant Thornton <<
Kiedy mechanizm pay and refund NIE jest obowiązkowy?
Mechanizmu pay and refund nie stosuje się w przypadku wypłaty dywidend, odsetek i opłat licencyjnych, jeśli nie będą one przekraczać w roku podatkowym 2 000 000 zł, jak również gdy będą dokonywane na rzecz:
- polskich rezydentów podatkowych;
- podmiotów niepowiązanych.
Poniżej przedstawiamy pozostałe płatności, przy których mechanizm pay and refund nie obowiązuje. Mowa tutaj o płatnościach:
- z tytułu usług: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze;
- z tytułu usług w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej (w obu przypadkach obowiązuje podstawowa stawka 20%);
- z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych;
- z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, do skorzystanie z którego wymagane jest posiadanie biletu lotniczego przez pasażera (w zakresie przychodów wskazanych w p. 3 i 4 obowiązuje stawka 10%).
Preferencje w poborze podatku u źródła
W wyżej wymienionych przypadkach płatnik ma możliwość skorzystania ze zwolnienia, niepobrania lub pobrania podatku z niższą stawką. Podstawą do tego będzie udowodnienie przez płatnika, że preferencja przysługuje na mocy przepisów szczególnych lub właściwej umowy ws. unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie z art. 26 ust. 2g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w przypadku gdy łączna kwota z płatności podlegających podatkowi u źródła przekroczy kwotę 2 000 000 zł, płatnik może skorzystać z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i nie pobierać podatku, zastosować stawkę wynikającą z takiej umowy bądź zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 3 lub art. 22 ust. 4, na podstawie obowiązującej opinii o stosowaniu preferencji.
Może zainteresuje Cię opracowanie naszych ekspertów pt.: „Podatek u źródła (WHT) w Polsce” (także w wersji anglojęzycznej ENG)?
Opinia o stosowaniu preferencji
Wniosek o wydanie opinii o preferencji WHT składany jest do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Opinia o stosowaniu preferencji jest co do zasady ważna przez 36 miesięcy od dnia jej wydania. Organ zasadniczo powinien wydać ją w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Naczelnik urzędu skarbowego rozstrzyga w niej, czy płatnik może zastosować zwolnienie z poboru WHT lub stawkę WHT wynikającą z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo nie pobrać WHT zgodnie z taką umową – pod warunkiem, że wnioskodawca wykaże spełnienie warunków określonych w art. 21 ust. 3-9 lub w art. 22 ust. 4-6 ustawy o CIT albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Opłata za złożenie wniosku wynosi 2000 zł.
Oświadczenie WHT
Kolejną z możliwości, aby skorzystać z preferencji oraz uniknąć konieczności poboru WHT w mechanizmie pay and refund, jest złożenie przez płatnika pisemnego oświadczenia WHT (art. 26 ust. 7a ustawy o CIT), w którym zadeklaruje, że zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące możliwość zastosowania preferencji, posiada dokumenty wymagane dla zastosowania preferencji, jak również, że przy zachowaniu należytej staranności nie posiada on wiedzy uzasadniającej przypuszczenie, że istnieją okoliczności wykluczające możliwość zwolnienia z WHT, niepobrania tego podatku lub zastosowania stawki tego podatku wynikającej z przepisów szczególnych lub umów ws. unikania podwójnego opodatkowania.
Oświadczenie w zakresie CIT składa się na formularzu WH-OSC do Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie, natomiast w zakresie PIT – na formularzu WH-OSP do urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Nowe regulacje związane z podatkiem u źródła w 2023 roku
Przepisy Polskiego Ładu 3.0 w zakresie podatku u źródła wprowadzają następujące zmiany:
- wydłużają ważność pierwotnie złożonego oświadczenia z dotychczasowych dwóch miesięcy do końca roku podatkowego, w którym zostało ono złożone; oświadczenie można złożyć nie później niż ostatniego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 000 0000 zł;
- wydłużają termin na złożenie oświadczenia następczego do ostatniego dnia miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego płatnika.
Powyższe zmiany mają na celu ułatwienie płatnikom i podatnikom rozliczenia w zakresie podatku u źródła. Część z nich jest pozytywna dla podatników, ale liczne zmiany i wciąż istniejące wątpliwości interpretacyjne nie wypływają korzystanie na stałość i przejrzystość prawa.