Ulga na dziecko oraz rozliczenie z małżonkiem to dwie spośród najbardziej popularnych preferencji podatkowych w Polsce. Co warto mieć na uwadze, chcąc z nich skorzystać przy rozliczeniu podatku dochodowego za 2023 rok?
Do 30 kwietnia 2024 roku każdy podatnik jest zobowiązany do rozliczenia się z urzędem skarbowym z dochodów uzyskanych za poprzedni, 2023, rok. W polskim prawie podatkowym istnieje szereg preferencji podatkowych przysługujących podatnikom. Dwie najpopularniejsze z nich, to rozliczenie wspólnie z małżonkiem oraz ulga prorodzinna, zwana również ulgą na dziecko. Na czym polegają te ulgi i kto może z nich skorzystać?
Rozliczenie wspólnie z małżonkiem
Wspólne rozliczenie małżonków jest możliwe w trzech przypadkach:
1. dla osób, które przez cały rok 2023 były w związku małżeńskim,
2. dla osób, które zawarły związek małżeński w 2023 roku i pozostawały w nim do ostatniego dnia roku podatkowego (31 grudnia 2023 r.),
3. dla osób, których współmałżonek zmarł podczas roku podatkowego lub pomiędzy zakończeniem roku podatkowego a złożeniem zeznania podatkowego
– pod warunkiem istnienia między tymi podatnikami wspólności majątkowej.
Wystarczy złożenie przez jednego małżonka wspólnego rozliczenia – wówczas uznaje się, że drugi współmałżonek wyraził zgodę na łączne opodatkowanie.
Kiedy nie można się rozliczyć wspólnie z małżonkiem?
Wspólne rozliczenie nie jest możliwe jeżeli choć jeden z małżonków stosował w danym roku podatkowym przepisy dotyczące podatku liniowego bądź ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w zakresie innym, niż dotyczącym dzierżawy bądź najmu, prowadzonych poza działalnością gospodarczą.
Jak są opodatkowani małżonkowie?
Podczas wspólnego rozliczenia małżonkowie podlegają opodatkowaniu łącznie od sumy dochodów. Uprzednio obie strony dokonują odliczeń odrębnie dla siebie. Wysokość zobowiązania podatkowego nalicza się mnożąc razy dwa podatek obliczony od połowy łącznych dochodów małżonków.
Ulga prorodzinna, czyli ulga na dziecko
Ulga prorodzinna, czy inaczej – ulga na dziecko – przysługuje osobom, które w danym roku podatkowym wykonywały władzę rodzicielską nad małoletnim potomstwem (zarówno w stosunku do dzieci własnych, jak i przysposobionych), pełniły wobec nich rolę opiekuna prawnego (warunkiem jest zamieszkiwanie dziecka wraz z taką osobą) oraz sprawowały opiekę nad dziećmi na przykład w formie rodziny zastępczej (jeżeli odbywa się to na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą).
UWAGA! Ulga prorodzinna przysługuje nie tylko na dzieci małoletnie, ale także pełnoletnie, jeżeli:
- otrzymują one rentę socjalną lub zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny;
- nie ukończyły 25 roku życia i uczą się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświaty i szkolnictwo wyższe; ten przypadek jest jednak obwarowany szeregiem warunków: (1) dzieci te nie mogą uzyskać w roku podatkowym dochodów podlegających opodatkowaniu wg skali podatkowej lub kapitałów pieniężnych (za wyjątkiem renty rodzinnej); (2) nie mogą one uzyskać przychodów z tzw. ulgi dla młodych oraz ulgi na powrót w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego (wysokość renty socjalnej w grudniu 2023 roku wynosiła 1588,44 zł, w związku z czym jej dwunastokrotność to kwota 19 061,28 zł).
Kto może, a kto nie może skorzystać z ulgi na dziecko?
Z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy osiągnęli w roku podatkowym dochody opodatkowane na zasadach ogólnych z zastosowaniem skali podatkowej (12% i 32%) i rozliczają się na formularzach PIT-36 i PIT-37. Nie mogą natomiast skorzystać z niej osoby, których dochody opodatkowane są wyłącznie:
- 19% podatkiem liniowym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub działami specjalnymi produkcji rolnej,
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- kartą podatkową.
Z odliczenia nie można także skorzystać, gdy dziecko wstąpiło w związek małżeński – poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko zawarło taki związek.
Nie można również skorzystać z tej ulgi, gdy dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tutaj zastosowanie mają przepisy o świadczeniach rodzinnych).
Limity dochodowe przy uldze na dziecko
Ustawodawca wprowadził również limity dochodowe dla osób posiadających tylko jedno dziecko. Jeżeli w roku podatkowym podatnik przekroczył poniższe kwoty, zastosowanie ulgi prorodzinnej nie będzie możliwe:
- 112 000 zł na osobę dla małżonków pozostających przez cały rok w związku małżeńskim,
- 112 000 zł dla osób samotnie wychowujących dziecko,
- 56 000 zł dla osób pozostających w związku małżeńskim jedynie przez część roku.
Jaka wysokość ulgi na dziecko w 2024 roku?
Ulga prorodzinna przysługuje w wysokości:
- na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (czyli rocznie 1 112,04 zł),
- na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (czyli rocznie 1 112,04 zł),
- na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (czyli rocznie 2 000,04 zł),
- na czwarte i każde kolejne dziecko – 225,00 zł miesięcznie (czyli rocznie 2 700,00 zł).
Aby skorzystać z ulgi prorodzinnej, podatnik zobowiązany jest do złożenia odpowiednio formularza PIT-36 lub PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/O, w którym powinien zawrzeć PESEL dziecka/dzieci. Na żądanie urzędu skarbowego podatnik może zostać poproszony o przedłożenie aktu urodzenia dziecka, zaświadczenia z sądu rodzinnego o ustanowionym opiekunie prawnym, zaświadczenia o uczęszczaniu dziecka pełnoletniego do szkoły lub umowy zawartej ze starostą albo odpisu orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie finansowo-księgowym? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
