Czym jest dywidenda, a czym zaliczka na poczet dywidendy? Kto jest odpowiedzialny za podpisanie uchwały o podziale zysku i dywidendzie i kiedy następuje podjęcie stosownej uchwały w spółce?
Spółki, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, są zobowiązane do tego, by do końca czerwca zatwierdzić sprawozdanie finansowe. W tym samym terminie podejmuje się uchwałę o podziale zysku i wypłacie dywidendy w spółkach. Jedną z form wypłaty zysku i uzyskania wynagrodzenia z zainwestowanego kapitału jest wypłata dywidendy i zaliczki na poczet dywidendy. Czym jest dywidenda, a czym zaliczka na poczet dywidendy? Kto jest odpowiedzialny za podpisanie uchwały o podziale zysku i dywidendzie? Kiedy następuje podjęcie uchwały o podziale zysku i wypłacie dywidendy w spółce?
Czym jest dywidenda?
Dywidendę stanowi dochód od kapitału, który wypłacany jest z zysku netto spółki dla wspólników spółek kapitałowych – z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnej oraz prostej spółki akcyjnej. Dywidenda to zatem finansowa korzyść wspólników spółki – ich dochód związany jest z tym, że są udziałowcami lub akcjonariuszami spółek kapitałowych. Jeżeli spółka generuje zyski, to wówczas możliwe jest, że wspólnicy otrzymają dywidendę, czyli inaczej własny udział w jej zysku. Oznacza to, że wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku są uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy.
Kiedy podejmuje się uchwałę o podziale zysku i wypłacie dywidendy w spółce?
W celu podjęcia uchwały o podziale zysku oraz wypłacie dywidendy konieczne jest sporządzenie sprawozdania finansowego spółki za dany rok obrotowy oraz podjęcie uchwały o jego zatwierdzeniu. Obowiązkiem zgromadzenia wspólników oraz walnego zgromadzenia akcjonariuszy jest – w terminie 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego – podjęcie uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy spółki.
W przypadku zatwierdzenia sprawozdania finansowego w spółce, która osiągnęła zysk, możliwe jest podjęcie uchwały o jego podziale oraz o wypłacie dywidendy. Kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać tej za ubiegły rok obrotowy. Zgodnie z przepisami kwota przeznaczona do podziału nie może być wyższa, niż zysk za ostatni rok obrotowy powiększony o:
- niepodzielony zysk z lat ubiegłych,
- kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału.
Istnieje możliwość dodania do zysku z roku ubiegłego także zysku z lat wcześniejszych, co do którego nie podjęto uchwały o jego podziale, albo który został wpłacony na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Kwota ta nie może być jednak wypłacona w całości. Należy ją pomniejszyć o:
- niepokryte straty,
- udziały własne,
- kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowy.
W przypadku osiągnięcia przez spółę straty – spółka nie będzie miła środków, więc nie dojdzie do uchwały o podziale zysku oraz o wypłacie dywidendy. W tej sytuacji może zaistnieć sytuacja odwrotna – może dojść do nałożenia na wspólników obowiązku wniesienia dodatkowych wkładów, lub w inny sposób na dofinansowanie podmiotu, jakim jest spółka.
Kto podpisuje uchwałę o podziale zysku i dywidendzie?
W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zwyczajne zgromadzenie wspólników podejmuje uchwałę w przedmiocie podziału zysku lub pokryciu straty, a także o wypłacie dywidendy. Uchwała podejmowana jest bezwzględną większością głosów wspólników na zgromadzeniu, jednak umowa spółki może przewidywać w tym zakresie inne wymogi.
W spółce akcyjnej uchwała o podziale zysku i dywidendzie jest podejmowana przez zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy i co do zasady powinna być podjęta najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Uchwała podpisywana jest co najmniej przez przewodniczącego zgromadzenia oraz protokolanta. Dodatkowo spisuje się listę wspólników i akcjonariuszy, którzy biorą udział w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.
Jakie warunki muszą zostać spełnione do wypłaty dywidendy?
Aby możliwa była wypłata dywidendy konieczne jest spełnienie następujących warunków:
- sporządzenie sprawozdania finansowego i podpisanie go przez członków zarządu kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
- wydanie opinii przez biegłego rewidenta, jeśli spółka podlega obowiązkowi badania sprawozdania finansowego,
- suma odpowiednich pozycji w sprawozdaniu finansowym powinna być dodatnia, tzn. spółka może wypłacić zysk (z zysku z ostatniego roku lub z lat ubiegłych),
- odbycie przez wspólników zwyczajnego zgromadzenia wspólników;
- podjęcie przez zwyczajne zgromadzenie wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego oraz o podziale zysku w formie wypłaty dywidendy.
Wypłata zaliczki na poczet dywidendy
Co do zasady zaliczka na poczet (przyszłej) dywidendy może zostać wypłacona, gdy spółka nie zamknęła jeszcze roku finansowego, ale spodziewa się osiągnąć zysk. Dotyczy to zarówno akcjonariuszy spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej, jak i wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. O ile uchwałę o wypłacie dywidendy podejmują akcjonariusze lub wspólnicy, to sama wypłata zaliczki leży już w gestii zarządu spółki. Należy pamiętać, że warunkiem wypłaty są stosowne zapisy w statucie lub umowie spółki, które upoważniają zarząd do podjęcia decyzji o wypłacie zaliczki.
Wypłata zaliczki na poczet dywidendy możliwa jest w przypadku, kiedy spółka posiada środki finansowe do zrealizowania takiej operacji, a sama wypłata nie może naruszyć równowagi finansowej podmiotu. Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet dywidendy tylko wtedy, gdy jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. Kwota podlegająca wypłacie w formie zaliczki jest również niższa, niż kwota dywidendy. Jeżeli na koniec roku spółka nie odnotowała zysku, zaliczka na poczet dywidendy, co do zasady, podlega zwrotowi w całości lub części.
