Na gruncie polskiego prawa podatkowego pojawiła się zupełnie nowa konstrukcja regulowania zobowiązań. Z dniem 1 lipca 2018 roku weszły w życie nowe przepisy Ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie mechanizmu podzielonej płatności.
Na czym polega mechanizm podzielonej płatności?
Do tej pory regulowanie zobowiązań za pośrednictwem przelewu bankowego było bardzo proste – przelewano po prostu środki pieniężne pomiędzy rachunkami rozliczeniowymi odbiorcy i sprzedawcy towarów bądź usług. W ten sposób następowało uregulowanie zobowiązania. W świetle nowych przepisów, odbiorca może dokonać zapłaty za swoje zobowiązania w dotychczasowej formie albo wybrać uregulowanie zobowiązania w ramach mechanizmu podzielonej płatności, to drugie rozwiązanie będzie polegało na tym, by w komunikacie przelewu wskazać, jaka część regulowanego przelewem zobowiązania dotyczy podatku od towarów i usług naliczonego na otrzymanej fakturze. Wskazana przez odbiorcę kwota trafi na odrębny rachunek VAT sprzedawcy.
Czym jest rachunek VAT?
Rachunek VAT jest rodzajem subkonta do każdego rozliczeniowego rachunku bankowego prowadzonego w walucie polskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Banki nie pobierają opłat i prowizji za otwarcie i prowadzenie konta VAT. Oprocentowanie środków zgromadzonych na tym koncie podlega każdorazowo indywidualnym negocjacjom pomiędzy klientem a bankiem. Dla kilku rachunków rozliczeniowych prowadzonych w jednym banku dla jednego klienta, co do zasady utworzony jest jeden rachunek VAT, jednak klient banku może wnioskować o prowadzenie rachunku VAT oddzielnie dla każdego konta rozrachunkowego.
Dysponowanie środkami zgromadzonymi na rachunku VAT.
Co do zasady, środki zgromadzone na rachunku VAT służą wyłącznie do regulowania kwoty zobowiązania podatkowego wynikającego ze złożonej deklaracji VAT lub zapłaty podatku VAT wynikającego z otrzymanej faktury zakupu. Oznacza to, że możemy dokonać przelewu z konta VAT w następujących przypadkach:
- płatności zobowiązania wynikającego z otrzymanej faktury VAT do wysokości odpowiadającej kwocie VAT naliczonego na tej fakturze,
- zwrotu kwoty podatku od towarów i usług z tytułu wystawionej faktury korygującej
- przekazania środków pomiędzy rachunkami VAT prowadzonymi w tym samym banku
- zapłaty zobowiązania podatkowego z tytułu złożonej deklaracji VAT
- zwrot nienależnie otrzymanej płatności na rachunek VAT posiadacza rachunku, od którego otrzymano tę płatność
- przekazania kwoty VAT na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy, w przypadku otrzymania przelewu za towary lub usługi, których nie jest dostawcą lub usługi, których nie wyświadczył
- przekazania środków zgromadzonych na rachunku VAT podatnika, na rachunek rozliczeniowy, na podstawie postanowienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wydanego na wniosek podatnika o zwrot – w standardowym trybie 60 dni od dnia złożenia wniosku.
Kogo dotyczy mechanizm podzielonej płatności?
Wszyscy czynni podatnicy podatku od towarów i usług mają, z mocy prawa, otwarte przez bank rachunki VAT, natomiast mechanizm podzielonej płatności, na ten moment, funkcjonuje na zasadzie dobrowolności. Dobrowolność ta w praktyce dotyczy jedynie strony regulującej zobowiązanie – w komunikacie przelewu dysponent środków wskazuje kwotę podatku, kwotę brutto, numer faktury oraz numer NIP dostawcy towaru. Dokonanie takiego podziału płatności, czyli wskazanie jaka część płatności powinna być przekazana na konto VAT dostawcy, bądź rezygnacja, leży wyłącznie po stronie regulującego zobowiązanie. Właściciel rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT nie będzie miał żadnej możliwości wpłynięcia na decyzję odbiorcy o formie zapłaty z wykorzystaniem lub pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.
O Split payment przeczytaj więcej w Purpurowym Informatorze
Zachęty do stosowania mechanizmu podzielonej płatności
W ramach przygotowanego mechanizmu podzielonej płatności, Ministerstwo Finansów przygotowało szereg zachęt, które mają skłonić podatników do wyboru tej formy realizowania płatności za swoje zobowiązania, są to m.in.
- 25 dniowy termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, dokonywany na rachunek VAT podatnika bez dokonywania czynności sprawdzających,
- brak dodatkowych sankcji w przypadku zapłaty 95% otrzymanych faktur (a tym samym podatku naliczonego) w systemie mechanizmu podzielonej płatności
- wyłączenie odpowiedzialności solidarnej za zobowiązanie z tytułu VAT, w przypadku dokonania płatności kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury na rachunek VAT dostawcy albo zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu – czyli zapłata w mechanizmie podzielonej płatności wyłączy odpowiedzialność solidarną nabywcy, w sytuacjach, gdy ta odpowiedzialność na nim ciąży – dotyczy zakupu tzw. towarów wrażliwych – m.in. elementów stalowych, złomu, paliw, oleju rzepakowego, dysków twardych, dysków SSD, pakietów oprogramowania systemów operacyjnych, materiałów eksploatacyjnych do drukarek, niektórych metali szlachetnych
- zapłata w mechanizmie podzielonej płatności będzie też dawała gwarancję domniemania dochowania należytej staranności przez nabywcę. Oznacza to, że nabywca płacący w mechanizmie podzielonej płatności nie będzie ponosił żadnego ryzyka nierozliczenia VAT przez dostawcę lub usługodawcę.
