Zmiany w przepisach dotyczących opodatkowania usług budowlanych zostały wprowadzone na początku 2017 roku. Ich interpretacja nadal jednak sprawia wiele problemów. Stanowiska odnośnie wielu zagadnień są podzielone. Jednym z tematów, który budzi wątpliwości jest zastosowanie właściwej stawki VAT przy fakturach dotyczących wykonywania napraw gwarancyjnych przez podmioty zewnętrzne.
Naprawy gwarancyjne
Po zakończeniu prac budowlanych na rzecz Inwestora, Generalny Wykonawca ma obowiązek wykonania ewentualnych napraw, które mogą się pojawić w okresie gwarancji. Prace te wykonywane są bez dodatkowego wynagrodzenia od zamawiającego usługę (w ramach wynagrodzenia już otrzymanego). Nabyte usługi nie są, więc dalej odsprzedawane. Podmiot, który jest zobowiązanych do wykonania tych prac, może:
- Wykonać je samodzielnie
- Zlecić wykonanie innemu podmiotowi
Wątpliwość budzi to czy podmiot, któremu zleca się wykonanie takich prac, należy traktować jako podwykonawcę. Wydawałoby się, że aby spółka, której zleca się naprawy gwarancyjne miała obowiązek zastosowania na fakturach odwrotnego obciążenia – koszty te Generalny Wykonawca powinien refakturować na kolejny podmiot. Co zrobić w sytuacji, gdy Generalny Wykonawca i Inwestor rozliczają się bez wynagrodzenia, a więc faktura nie jest wystawiana? Wprawdzie Inwestor nie płaci za prace, ale jest zainteresowany jej wykonaniem. Ma również prawo dochodzić jej wykonania na podstawie zawartego wcześniej kontraktu. Podmiotem zgłaszającym usterki również jest Inwestor. Biorąc pod uwagę wszystkie aspekty można powiedzieć, że naprawy gwarancyjne odnosi się do pierwotnie wykonanych prac budowlanych, więc konieczne jest zastosowanie odwrotnego obciążenia.
Różnice kursowe w VAT >> Dowiedz się więcej
Podwykonawcy i odwrotne obciążenie
Zastosowanie mechanizmu odwróconego obciążenia w usługach budowlanych wymaga spełnienia przesłanek wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT a mianowicie:
- przedmiotem zakupu są usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy w pkt 2 – 48,
- usługodawcą jest czynny podatnik VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, mający status podwykonawcy,
- usługobiorcą jest podmiot zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.
Faktury od podwykonawców
Faktury wystawione z błędną stawką VAT tzn. takie na których zastosowano stawkę podatku VAT 23%, nie zaś odwrotne obciążenie – nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego. Jest to równoważne z tym, że jeżeli nabywca otrzyma fakturę z wykazanym podatkiem VAT zamiast z odwrotnym obciążeniem nie ma prawa do odliczenia podatku z takiej faktury (mówi o tym art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT).
Na podwykonawcy ciąży obowiązek wystawienia faktury korygującej nieprawidłową stawkę VAT. Korekt ta powinny zmniejszać do 0 wykazany pierwotnie podatek VAT. Nabywca ujmuje ją w okresie, w którym została wystawiona faktura pierwotna, nie później jednak niż z upływem terminu na jej wystawienie, czyli 30. dnia od wykonania usługi (zasady szczególne), nie zaś w okresie jej otrzymania (przyczyna korekty istniała już w momencie wystawienia faktury). Należy, więc z VAT-em cofnąć się do okresu w którym powstał obowiązek podatkowy oraz skorygować deklarację VAT za ten okres (potwierdza to Interpretacja o sygn. 1061-IPTPP3.4512.183.2016.2.MJ). Wykazanie VAT-u należnego i naliczonego w tej samej deklaracji jest możliwe tylko wtedy, gdy nie upłyną termin 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy. Jeżeli termin ten minął to podatek naliczony wykazuje się na bieżąco, natomiast należny w momencie powstania obowiązku podatkowego (art. 86 ust. 10b pkt 3 oraz ust 10i ustawy o VAT). Skutkuje to powstaniem zaległości podatkowej od której należy uregulować odsetki.
W sytuacji kiedy podwykonawca nie wystawi faktury korygującej, jako podstawę opodatkowania z tytułu odwrotnego obciążenia należy uznać kwotę brutto faktury, co wynika z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT (kwota brutto = zapłata za daną transakcję).
Mechanizm odwrotnego obciążenia
Usługi budowlane świadczone w ramach napraw gwarancyjnych, wykonywane przez podwykonawców powinny zostać objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia. Podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku jest nabywca usług (firma zlecająca ich wykonanie). Wynika to z art. 17 ust. 1h ustawy o VAT. Interpretacje wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (Interpretacja indywidualna Dyrektor KIS z dn. 28 września 2017 r. sygn. 0112-KDIL1-2.4012.270.2017.1.EK oraz Interpretacja indywidualna Dyrektor KIS z dn. 6 listopada 2017r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.554.2017.2.KW) potwierdzają przedstawione informacje.
