Przedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz KRS będą mogli korzystać z elektronicznej skrzynki do doręczeń korespondencji poleconej związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą. Pod koniec lutego br. zakończyły się konsultacje publiczne projektu. Ustawa o elektronizacji doręczeń ma wejść w życie za rok.
Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad projektem, dzięki któremu zamiast wizyty w urzędzie, czy konieczności osobistego odbierania listu poleconego, będzie można skontaktować się z urzędem elektronicznie, a więc bez względu na miejsce aktualnego pobytu. Na mocy ustawy, tj. automatycznie, każdy przedsiębiorca będzie miał utworzoną jedną elektroniczną skrzynkę doręczeń, na którą i urzędy i sądy będą wysyłały pisma. Taka komunikacja będzie możliwa dwustronnie. Co najważniejsze – będzie równoważna prawnie z przesyłką poleconą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub z doręczeniem osobistym. Dotychczasowe rozwiązania, polegające m.in. na posiadaniu wielu kont e-mail na różnych dedykowanych portalach administracji, nie zdało egzaminu.
Elektroniczne doręczenia dla każdego
Elektronizacja doręczeń ma być uruchomiona nie tylko dla przedsiębiorców, ale dla wszystkich obywateli w Polsce. Ma być uniwersalną usługą w kontaktach ze wszystkimi organami państwa. Realizować ma ją tzw. zaufany dostawca rejestrowanego doręczenia elektronicznego, który będzie:
- wystawiał dowody nadania i odbioru przesyłki (zgodnie z eIDAS – czyli z gwarancją pewności nadawcy i adresata oraz czasu doręczenia),
- umożliwiał dostęp do e-skrzynki (będzie można w niej trzymać wysłane i odebrane przesyłki lub pobierać je, wraz z dowodami doręczeń).
Resort Cyfryzacji zapewnia, że usługę elektronicznego doręczenia (e-Doręczenia) będzie można „wpleść w każdy proces administracyjny wymagający doręczenia lub stosować bezpośrednio zamiast przesyłki poleconej na papierze”.
Co nie zadziałało?
Obecnie w Polsce mamy „kult listu poleconego”. Na pocztach i w urzędach zwykle stoją kolejki. Co prawda administracja państwowa próbowała już przekierować część ruchu pocztowego z kanału tradycyjnego do cyfrowego, ale bez sukcesu. Między innymi ze względu na zbytnie rozdrobnienie – każdy urząd ma własny portal, a każdy obywatel dedykowane w nim konto. Niestety mało kto w ogóle wie o jego istnieniu, a co dopiero o adresie skrzynki elektronicznej. Jest też ePUAP, ale jakoś niewiele osób lubi z niego korzystać.
Usługa e-Doręczenia ma to zmienić. Ma się stać uniwersalnym, jednym miejscem do komunikacji ze wszystkimi podmiotami publicznymi. Urząd chce, żeby publiczne usługi w cyfrowej formie stanowiły „domyślny sposób komunikacji obywateli i przedsiębiorców z administracją, będąc wygodną alternatywą dla tradycyjnej formy papierowej”. Z e-Doręczeń będzie mógł skorzystać każdy, kto złoży tzw. Deklarację Cyfrowości (zapisywaną w rejestrach państwowych). Od tego dnia będzie mógł wymagać od podmiotów sektora publicznego komunikacji w postaci elektronicznej. Sam także będzie mógł w cyfrowej formie zainicjować sprawę w urzędzie.
A co z wykluczonymi cyfrowo?
Resort Cyfryzacji uwzględnił istnienie grupy obywateli „wykluczonych cyfrowo”. Ze względu na ich ograniczenia i potrzeby, planuje uruchomienie tzw. usługi pocztowej przesyłki hybrydowej. Ma ona umożliwiać nadawanie i odbieranie korespondencji w tradycyjnej, papierowej postaci, przy zachowaniu jej elektronizacji w podmiotach publicznych.
Niektóre środowiska biznesowe, w tym BCC, zwracają uwagę na ryzyko fikcji doręczeń w przypadku części mikroprzedsiębiorców. Chodzi o tych, którzy nie są biegli w obsłudze nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych. Postuluje, by także oni mieli możliwość rezygnacji e-doręczeń oraz żeby unormowano to odpowiednio prawnie. Ponadto klub zwraca uwagę, że „(…) niezbędne jest określenie maksymalnego terminu rozpoznania reklamacji oraz wprowadzenie przepisu, który jednoznacznie wskazywałby, iż w przypadku, gdy system nie zadziała prawidłowo, korzystający z niego przedsiębiorca nie będzie ponosić jakichkolwiek negatywnych konsekwencji”. Ostatnim postulatem jest, „aby ustawa określała zasady obowiązujące przy ochronie tajemnicy korespondencji (…)”.
Generalnie przedsiębiorcy i środowiska biznesowe zaopiniowały „e-Doręczenia” pozytywnie.
Harmonogram realizacji projektu
Ministerstwo Cyfryzacji podzieliło projekt na poszczególne zadania oraz rozpisało przewidywane daty ich realizacji. Plan kształtuje się następująco:
- Przygotowany Standard e-Doręczenia: II kwartał 2019 r.
- Gotowe e-Doręczenia – testy pilotażowe: IV kwartał 2019 r.
- Ustawa wchodzi w życie: I kwartał 2020 r.
- Gotowe e-Doręczenia – wdrożenia produkcyjne: I kwartał 2021 r.
- Zakończenie projektu wdrożeniowego: IV kwartał 2021 r.
oprac.: HZK, za: gov.pl, BCC
