Jednostka osiągająca dochody z działalności gospodarczej zobowiązana jest obliczać i kalkulować podatek dochodowy. Zdarza się jednak, że między wartością księgową a podatkową poszczególnych składników majątkowych występują różnice. Wtedy należy skalkulować i ustalić aktywa bądź rezerwy z tytułu podatku odroczonego.
Zasady tworzenia rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego określa art. 37 ustawy o rachunkowości. W Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 2 Podatek dochodowy, uregulowano zasady ich prezentacji, wyceny i ujmowania.
Podatek odroczony powstaje, gdy występują przejściowe różnice między wartością bilansową danego składnika aktywów lub pasywów a jego wartością podatkową. Wyróżniamy różnice trwałe i przejściowe, które mogą mieć charakter różnic dodatnich i ujemnych.
Jeśli potrzebujesz fachowego wsparcia w zakresie rozliczeń składników Twoich aktywów, skorzystaj z outsourcingu finansowo-księgowego Grant Thornton >>
Rodzaje różnic i ich skutki
Dodatnie różnice pojawiają się w przypadku, gdy księgowa wartość aktywów jest większa od podatkowej lub księgowa wartość pasywów jest mniejsza, niż podatkowa.
Dodatnie różnice spowodują, że w przyszłych okresach podstawa opodatkowania będzie większa. W związku z dodatnimi różnicami jednostka tworzy rezerwę na podatek odroczony.
Różnice ujemnie powstają w przypadkach odwrotnych. W przyszłości spowodują zmniejszenie podstawy opodatkowania. W związku z ich powstaniem jednostka tworzy aktywo z tytułu podatku odroczonego.
Aktywa i ich analiza
Zgodnie z art 3 ust 1 pkt 12 UoR przez aktywa rozumie się kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. W związku z powyższą definicją jednostka zobowiązana jest przeprowadzić analizę, czy aktywo będzie przynosiło korzyści ekonomiczne.
Brak korzystnej analizy, bądź analiza wykazująca niepełną konsumpcję aktywa (np. w przypadku możliwych do rozliczenia strat podatkowych, od których liczy się aktywo z tytułu podatku odroczonego) obliguje do prezentacji w sprawozdaniu finansowym odpisów aktualizujących wartość bilansową aktywa. Odpis ten jest spowodowany częściową lub całkowitą utratą zdolności do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych przez to aktywo.
