Majątek trwały to niejednokrotnie jedna z głównych pozycji bilansowych spółki. Kierownik jednostki jest zobowiązany zadbać o to, by wszystkie składniki majątku były wycenione w sposób rzetelny w rocznym sprawozdaniu finansowym.
Rzeczowe aktywa trwałe, czyli majątek spółki, to zasoby, które wykorzystywane są w jednostce gospodarczej dłużej niż 12 miesięcy. Są najmniej płynnym składnikiem majątku przedsiębiorstwa, ale w wielu przypadkach składnikiem najistotniejszym w prowadzonej działalności gospodarczej. Ustawa o rachunkowości precyzuje zasadny wyceny poszczególnych składników majątkowych, zarówno na moment ich wprowadzenia do ewidencji, jak i na każdy dzień bilansowy.
Potrzebujesz pomocy w sprawach rozliczeń finansowo-księgowych? Skorzystaj z wsparcia naszych ekspertów >>
Wartość początkowa
Przed wprowadzeniem danego składnika aktywów do ewidencji środków trwałych, należy ustalić jego wartość początkową. Jeśli środek trwały został nabyty w drodze zakupu, jego wartość początkową stanowi cena zakupu powiększona o koszty związane z zakupem (tj. koszty transportu, koszty przystosowania danego składnika aktywów itp.). Gdy składnik aktywów został nabyty w inny sposób, jego wartość początkowa powinna zostać ustalona według wartości rynkowej.
Wycena aktywów i pasywów
Zgodnie z art 28 Ustawy o rachunkowości, nie rzadziej niż na dzień bilansowy należy dokonać wyceny aktywów i pasywów. Rzeczowe aktywa trwałe wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Trwała utrata wartości
Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. Odpisów aktualizujących środki trwałe dokonuje się zgodnie z art. 32 pkt 4 w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
Odpisy aktualizujące
Przyczyny dokonania odpisów aktualizujących mogą być następujące:
- zmiana technologii
- zmiana przeznaczenia
- likwidacja
- wycofania z użytkowania
- inne
Odpisów aktualizujących środków trwałych nie dokonuje się w odniesieniu do tych środków, których wartość księgowa jest niższa od ich przewidywanej ceny sprzedaży netto.
Dbając o zapewnienie rzetelnego i jasnego obrazu kierownik jednostki jest zobowiązany przeprowadzić testy na utratę wartości środków trwałych i w razie konieczności obciążyć wynik kosztami odpisu.
