Rok podatkowy a rok kalendarzowy

Rok podatkowy, rok kalendarzowy, definicje na ogół powszechne. Mimo to budzą wiele wątpliwości. Grono osób twierdzi, że znaczenie mają takie same. Nic bardziej mylnego.

 

Zgodnie z ordynacją podatkową dla osoby fizycznej i prawnej rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy. Zaczyna się 1 stycznia, a kończy 31 grudnia i trwa 12 miesięcy, chyba że ustawa podatkowa stanowi inaczej.

Osoby prawne mogą same określić swój rok podatkowy uwzględniając go w statucie, umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników. Następnie muszą zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego. Należy przy tym pamiętać, że rok podatkowy trwa 12 miesięcy.

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, są zastrzeżenia, co do których podatników rok podatkowy nie może być rokiem kalendarzowym ( art 8.1 ust. 2 2a, 3, i 6):

•  W przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności, pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy kalendarzowych.

np. Spółka X zakłada działalności 1.06.2015 r. jej rok podatkowy trwa do 31.12.2015 r. lub do ostatniego wybranego roku podatkowego nie później niż do 31.05.2016 r.

• W przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem kalendarzowym. Pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność.

np. Spółka Z zakłada działalność 1.10.2014 r. nie chce, aby jej rok podatkowy kończył się z rokiem kalendarzowym tj. 31.12.2014 r. jej rok podatkowy może zakończyć się z dniem 31.12.2015 r.

• W razie zmiany roku podatkowego. Za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż dwanaście i dłuższy niż dwadzieścia trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

np. Spółka Y prowadzi działalność gospodarczą 5 lat i w grudniu 2013 r. postanowiła zmienić rok podatkowy z 01.01 – 31.12 na 01.05 – 30.04.

2013 r. Rok podatkowy spółki 01.01.2013 r. – 31.12.2013 r.

2014 r. Rok podatkowy spółki 01.01.2014 r. – 30.04.2015 r.

2015 r. Rok podatkowy spółki 01.05.2015 r. – 30.04.2016 r.

• Jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.

np. zakończenia działalności, sprzedaż, zakończenie likwidacji lub postępowania upadłościowego.

Ciekawostka: W Niemczech, Holandii, Norwegii rok podatkowy trwa 0d 01.01 do 31.12. Natomiast w Stanach Zjednoczonych zaczyna się od 01.10.

Należy pamietać, iż okres, w którym się rozlicza podatki ma istotne znaczenie, ponieważ wpływa na obliczenie wysokości dochodu lub straty, czyli na wysokość podatku należnego do zapłaty. Podstawowa zasada prawa podatkowego mówi o tym, że opodatkowaniu może podlegać tylko dochód uzyskany w określonym czasie.

Paulina Szymańska
Specjalista ds. księgowości
Grant Thornton