Podatnicy stosujący liniową metodę amortyzacji środków trwałych mogą samodzielnie ustalać stawki amortyzacyjne, ale ich maksymalną wysokość ogranicza ustawa o CIT. Co w przypadku, gdy podatnik zdecyduje się na zmianę stawki? Czy zmiana stawki dotyczy tylko przyszłych okresów? Czy można dokonać wstecznej korekty?
3 lutego 2022 roku NSA wydał precedensowy, długo wyczekiwany przez przedsiębiorców, wyrok (sygn. II FSK 1413/19). Sąd potwierdził w nim, że art. 16i ust. 5 ustawy o CIT uprawnia podatników do wstecznego korygowania stawek amortyzacyjnych za okresy, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. Wyrok jest pierwszym prawomocnym rozstrzygnięciem na poziomie NSA, dotyczącym problematyki możliwości wstecznej korekty stawek amortyzacyjnych. Ostatni wyrok WSA w Gliwicach dotyczący tej materii, wydany 15 grudnia 2022 r., potwierdza zmianę linii orzeczniczej na korzyść podatników, rozwiewając dość częste wątpliwości. Ale, po kolei…
Zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, podatnik ma prawo obniżać podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Przepisy jasno wskazują, że podatnik może samodzielnie kształtować wysokość stawek amortyzacyjnych w ramach limitów z ustawy o CIT. Dotychczas wątpliwości budziła kwestia okresu, w którym możliwe jest dokonanie korekty. Przełomowy w tym zakresie okazał się wyrok NSA z 3 lutego 2022 r. (sygn. II FSK 1413/19), gdzie sąd jednoznacznie wskazał, że podatnik ma prawo do wstecznego korygowania stawek amortyzacji za okresy, które nie uległy jeszcze przedawnieniu.
Nieprzychylne stanowisko fiskusa
Wcześniejsze interpretacje wskazywały na odmienne stanowisko Dyrektora KIS, na przykład w interpretacji z 8 grudnia 2017 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.222.2017.1.SO) stwierdził brak wyraźnego wskazania w przytoczonym przepisie możliwości dokonania zmian „wstecz”. Użyte w regulacji wyrażenie „następny”, zdaniem fiskusa, oznacza każdy następny rok podatkowy po obecnym, co wyklucza możliwość dokonania korekty za minione okresy. Dyrektor KIS wskazał także, że podatnicy nie mają prawa do modyfikowania kosztów uzyskania przychodów w dowolnym dla siebie momencie i za dowolny okres w przeszłości według własnego uznania, bez wyraźnej przyczyny powodującej korektę.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie księgowości? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
Organy zmieniły podejście wobec wstecznej korekty stawek amortyzacyjnych?
NSA w swoim wyroku z lutego 2022 r. (sygn. II FSK 1413/19) przedstawił przychylne dla podatników stanowisko w zakresie wstecznej modyfikacji stawek amortyzacyjnych, a tym samym szansę na zmianę podejścia organów. Obecnie można już mówić o jednolitej linii orzeczniczej w tym zakresie, gdyż w ślad za wyrokiem NSA wiele sądów wojewódzkich wydało korzystne dla podatników wyroki.
Najnowszy wyrok WSA w Gliwicach z 15 grudnia 2022 r. (sygn. I SA/Gl 1288/22) potwierdza, że można obniżać stawki amortyzacyjne również za lata ubiegłe, jeżeli tylko nie przedawniło się jeszcze zobowiązanie podatkowe. Sąd wyjaśnił, że w przepisie nie uregulowano wprost ani zakazu dokonywania korekty deklaracji podatkowej (z uwagi na zmianę stawki amortyzacji dokonaną „wstecz”), ani bezpośredniego zakazu dokonywania zmian stawek amortyzacji za lata wcześniejsze, co pozwala na stosowanie korekty stawki za lata ubiegłe.
