Ulga podatkowa na działalność badawczo-rozwojową w praktyce

Celem ulgi na badania i rozwój (B+R) jest wsparcie innowacyjności przedsiębiorców. Z ulgi mogą korzystać wszyscy podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową. Istota ulgi polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

 

Celem ulgi na badania i rozwój (B+R) jest wsparcie innowacyjności przedsiębiorstw. Z ulgi mogą skorzystać wszyscy podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową. Istota ulgi polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową. Pojęcia działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych i prac rozwojowych, których dotyczy ulga zostały określone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 4a pkt 26-28 i ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 5a pkt 38–40. Zgodnie z ustawową definicją działalność badawczo-rozwojowa to:

 działalność twórcza obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Podstawowe pojęcia – rodzaje działalności badawczo-rozwojowej:

Ustawodawca definiuje czym są badania naukowe i prace rozwojowe w następujący sposób:

• Badania naukowe:

• badania podstawowe – oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

• badania stosowane – prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,

• badania przemysłowe – badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych;

 

• Prace rozwojowe – nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:

• opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,

• opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna

Przeczytaj więcej o kosztach usług niematerialnych w CIT >>> 

Koszty kwalifikowane

Koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową to inaczej „koszty kwalifikowane”. Katalog kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu określa art. 18d ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 26e ust. 2 i 3 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Obejmuje on:

– koszty zatrudnienia pracowników na umowę o pracę lub ich zaangażowania w oparciu o umowy zlecenia lub umowy o dzieło, do wykonywania prac badawczo-rozwojowych,

– materiały i surowce,

– ekspertyzy, opinie, usługi doradcze,

– odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej,

– uzyskanie i utrzymanie patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

– odpisy amortyzacyjne.

Od 1 stycznia 2018 roku wysokość odliczenia wynosi 100% kosztów kwalifikowanych. Centra badawczo-rozwojowe mogą skorzystać z odliczenia w wysokości 150%.

 

Jak skorzystać z ulgi – obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze

Skorzystanie z ulgi nie wymaga uprzedniego zgłoszenia do Urzędu Skarbowego. Podatnik prowadzący działalność badawczo-rozwojową chcący skorzystać z odliczenia jest zobowiązany wyodrębnić koszty tej działalności w prowadzonej ewidencji księgowej. Dodatkowo podatnik podatku dochodowego od osób prawnych jest zobowiązany wykazać poniesione koszty na działalność badawczo-rozwojową w formularzu CIT-BR, który jest załącznikiem do zeznań rocznych – CIT-8, CIT-8A i CIT-8B. Podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych jest zobowiązany wykazać poniesione koszty kwalifikowane w formularzu PIT/BR, który jest załącznikiem do zeznań rocznych: PIT-36 i PIT-36L. W rozliczeniu rocznym należy wskazać wartość kosztów kwalifikowanych w podziale na ich rodzaje oraz wskazać rodzaje działalności badawczo-rozwojowej, w ramach której są ponoszone koszty kwalifikowane.

Jeśli podatnik poniósł w danym roku podatkowym stratę lub wielkość dochodu do opodatkowania jest niższa od kwoty przysługującego odliczenia istnieje możliwość rozliczenia ulgi w ciągu 6 lat. Rozliczenia nieodliczonej kwoty ulgi dokonuje się wówczas w zeznaniach podatkowych za kolejno następujące po sobie 6 lat podatkowych bezpośrednio następujących po roku, w którym podatnik nabył prawo do skorzystania z ulgi.

 

Zwrot dla rozpoczynających działalność oraz mikro-, małych i średnich przedsiębiorców

Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą w roku rozpoczęcia działalności oraz mikro-, mali i średni przedsiębiorcy w drugim roku podatkowym prowadzenia działalności mogą uzyskać bezpośredni zwrot poniesionych kosztów prac badawczo-rozwojowych. Należy przy tym zauważyć, że działań restrukturyzacyjnych nie traktuje się jako rozpoczęcia działalności. Zwrot przysługuje gdy wskazany powyżej podatnik uprawniony do skorzystania z ulgi nie ma możliwości jej odliczenia ze względu na niski dochód lub poniesioną stratę. Kwota zwrotu to iloczyn nieodliczonej kwoty ulgi oraz stawki podatku, obowiązującej podatnika w roku podatkowym, którego dotyczy zwrot. Kwotę do zwrotu należy wykazać odpowiednio w formularzach CIT-BR lub PIT-BR stanowiących załączniki do zeznania rocznego.

Podsumowując, aby korzystać z preferencji podatkowej jaką jest ulga B+R należy prowadzić działalność badawczo-rozwojową w myśl definicji zawartej w ustawach podatkowych i przedstawionej we wstępie artykułu, ponosić koszty prowadzenia tej działalności tzw. koszty kwalifikowane, w sposób rzetelny je ewidencjonować oraz wykazywać w rozliczeniu rocznym. Korzystanie z ulgi przekłada się na wymierne korzyści finansowe w związku ze zmniejszeniem zobowiązania podatkowego ciążącego na przedsiębiorcy.

Jeśli masz wątpliwości czy Twoja spółka może skorzystać z ulgi na badania i rozwój, czy prowadzona przez Ciebie działalność wpisuje się w ustawowa definicje działalności badawczo-rozwojowej zapraszam do zapoznania się z publikacją naszych ekspertów: http://grantthornton.pl/publikacja/ulga-br-juz-nie-tylko-dla-wybranych/ bądź do kontaktu z naszym departamentem doradztwa podatkowego.

____________________________________________________________

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.