Od 1 stycznia 2024 roku obowiązują nowe obowiązki ewidencyjne dla dostawców usług płatniczych. Kogo dokładnie one dotyczą i na czym polegają oraz co mają wspólnego z płatnościami transgranicznymi?
Od 1 stycznia 2024 r. z nowymi obowiązkami muszą zmierzyć się dostawcy usług płatniczych. Weszła w życie ustawa z 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, która nakłada na banki oraz inne instytucje finansowe dodatkowe obowiązki w zakresie raportowania płatności transgranicznych. Nowe regulacje nadkładają na dostawców usług płatniczych zlokalizowanych w Polsce, obowiązek prowadzenia kwartalnej ewidencji płatności transgranicznych i odbiorców płatności w przypadku realizacji ponad 25 płatności transgranicznych w trakcie kwartału wobec tego samego odbiorcy. Ewidencje te będą udostępniane drogą elektroniczną Szefowi KAS. Wprowadzone zmiany mają na celu zwalczanie oszustw podatkowych w sektorze e-commerce.
Płatność uznaje się za płatność transgraniczną w przypadku, gdy płatnik znajduje się na terytorium jednego państwa członkowskiego, a odbiorca płatności znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego albo na terytorium państwa trzeciego. Jeżeli zarówno płatnik, jak i odbiorca płatności, znajdują się na terytorium tego samego państwa członkowskiego lub poza UE, nowe obowiązki nie mają zastosowania.
Kogo dokładnie dotyczą nowe obowiązki raportowe?
Zgodnie z art. 110b ust. 1 ustawy o VAT, ewidencję odbiorców płatności i płatności transgranicznych w odniesieniu do świadczonych usług płatniczych prowadzi dostawca usług płatniczych. Zgodnie zaś z zastosowanym odesłaniem do art. 4 ust. 2 pkt 1–6 i 9 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 2360; ost. zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1723) dostawcami usług płatniczych są:
- banki krajowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 2488; dalej: prawo bankowe);
- oddziały banków zagranicznych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 20 prawa bankowego;
- instytucje kredytowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 17 prawa bankowego i odpowiednio oddziały instytucji kredytowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 18 prawa bankowego;
- instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały instytucji pieniądza elektronicznego – w przypadku, gdy oddział znajduje się w państwie członkowskim, a siedziba takiej instytucji pieniądza elektronicznego znajduje się poza państwem członkowskim, o ile usługi płatnicze świadczone przez oddział są związane z wydawaniem pieniądza elektronicznego;
- oddziały podmiotów świadczących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego państwa, pocztowe usługi płatnicze, uprawnionego zgodnie z prawem tego państwa do świadczenia usług płatniczych oraz Poczta Polska Spółka Akcyjna w zakresie, w jakim odrębne przepisy upoważniają ją do świadczenia usług płatniczych;
- instytucje płatnicze;
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w rozumieniu ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1278; ost. zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1843) w zakresie, w jakim odrębne przepisy uprawniają je do świadczenia usług płatniczych.
Jakie są główne zasady prowadzenia ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych?
Zgodnie z art. 110b ust. 1 ustawy o VAT dostawca usług płatniczych będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych:
- w odniesieniu do świadczonych usług płatniczych,
- w postaci elektronicznej,
- za każdy kwartał,
jeżeli w ciągu kwartału świadczy usługi płatnicze odpowiadające ponad 25 płatnościom transgranicznym na rzecz tego samego odbiorcy płatności (art. 110b ust. 1 ustawy o VAT).
Jak ustala się liczbę płatności?
Liczbę płatności transgranicznych oblicza się przez odniesienie do usług płatniczych świadczonych przez dostawcę usług płatniczych w podziale na poszczególne państwa członkowskie i poszczególne identyfikatory lub kody identyfikacyjne. Poniżej najważniejsze zasady.
- Próg 25 transgranicznych płatności kalkuluje się odrębnie dla poszczególnych państw członkowskich, w których wykonane zostały usługi płatnicze.
- Obliczenia dokonywane są w podziale na poszczególne identyfikatory lub kody identyfikacyjne odbiorcy płatności, o których mowa w art. 110b ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT.
- Jeżeli odbiorca płatności posiada więcej niż jeden identyfikator, a dostawca usług płatniczych może zidentyfikować go jako tego samego odbiorcę płatności, to obliczenia dokonywane są dla każdego odbiorcy płatności. Oznacza to, że sumujemy wtedy płatności z tych wszystkich rachunków danego odbiorcy.
Czego nie uwzględnia się w ewidencji płatności transgranicznych?
Dostawca usług płatniczych płatnika nie uwzględnia w ewidencji tej płatności transgranicznej, w przypadku której co najmniej jeden z dostawców usług płatniczych odbiorcy płatności znajduje się na terytorium państwa członkowskiego. W tej sytuacji dostawca usług płatniczych płatnika uwzględnia te usługi w obliczeniach limitu 25 płatności.
Obowiązek przechowywania prowadzonej ewidencji
Na dostawców usług płatniczych nałożono także obowiązek przechowywania wprowadzonej ewidencji w postaci elektronicznej przez okres 3 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła płatność. Przekazane informacje do szefa KAS będą przez niego przechowywane i umieszczone w unijnym systemie CESOP. W ramach systemu CESOP zbierane dane będą przekazywane przez administracje wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej.
>> Sprawdź czym dokładnie jest system CESOP, kogo obejmuje i po co wszedł w życie! <<
Potrzebujesz wsparcia w zakresie finansowo-księgowym? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
