Resort Finansów poinformował o rozpoczęciu prekonsultacji dotyczących zmian w ordynacji podatkowej. Rozmowy z zainteresowanymi środowiskami potrwają do 31 sierpnia 2023 roku.
Jak podało Ministerstwo Finansów we wczorajszym komunikacie, celem projektu ustawy nowelizującej ordynację podatkową (treść dokumentu jest dostępna >> TUTAJ <<) jest „uproszczenie procedur podatkowych, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych, poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości„. Planowany termin wejścia w życie zmian to 1 lipca 2024 roku.
Uwagi do wstępnego projektu zmian w przepisach mogą przekazywać wszyscy zainteresowani. Opinie, wraz z uzasadnieniem, należy przesyłać mailowo na adres: konsultacje.ordynacja@mf.gov.pl w terminie do 31 sierpnia 2023 r.
Jak wygląda lista 52 planowanych zmian w ordynacji podatkowej?
Za uzasadnieniem do projektu poniżej cytujemy pełną listę zmian, jaką resort finansów planuje wprowadzić w ordynacji podatkowej. Pogrubioną czcionką podajemy kluczowe zmiany, na które warto zwrócić uwagę.
- Rozszerzenie stosowania domniemania zachowania terminu na pisma nadane do organów podatkowych u dowolnego operatora pocztowego i dowolnego podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej oraz na pisma otrzymane przez dowolnego operatora pocztowego po nadaniu w państwie spoza Unii Europejskiej.
- Uporządkowanie systemowe zasad dotyczących wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, w tym:
- wprowadzenie obowiązku elektronicznego występowania z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dla pełnomocników profesjonalnych oraz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą;
- wprowadzenie możliwości występowania przez organ wydający interpretacje indywidualne do innego właściwego organu posiadającego wiedzę w danej dziedzinie;
- doprecyzowanie przepisów na temat zmiany lub stwierdzenia wygaśnięcia interpretacji indywidualnej, która jest tylko częściowo niezgodna z interpretacją ogólną;
- ograniczenie interpretacji indywidualnych w czasie;
- zróżnicowanie opłat za wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz dostosowanie wysokości opłaty tak, by rekompensowała poniesiony nakład pracy oraz skomplikowany charakter wniosków;
- uchylanie i niewydawanie interpretacji indywidualnych w zakresie zagadnienia, które objęte jest objaśnieniami podatkowymi.
- Urealnienie treści zastrzeżenia przy zasadzie ustalania właściwości miejscowej organów podatkowych.
- Rezygnacja z przesłanek ograniczających stosowanie w praktyce instytucji wyznaczenia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i dyrektora izby administracji skarbowej organu podatkowego do prowadzenia postępowań podatkowych oraz rozszerzenie stosowania tej instytucji na sprawy dotyczące płatników.
- Wprowadzenie w przepisach o porozumieniu podatkowym, porozumieniu inwestycyjnym i audycie podatkowym zmian o charakterze dostosowawczym i doprecyzowującym oraz uzupełnienie przepisów o porozumieniu inwestycyjnym.
- Stworzenie podstawy prawnej do wydania decyzji określającej kwotę podatku naliczonego do rozliczenia.
- Wprowadzenie możliwości wydawania decyzji „cząstkowych” w zakresie cen transferowych.
- Stworzenie podstawy prawnej do zabezpieczenia zobowiązań podatkowych grupy VAT i podatkowej grupy kapitałowej na majątku odpowiednio członka grupy VAT i spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową.
- Doprecyzowanie kolejności zaliczania wpłat dokonanych tytułem rat, na które rozłożono podatek lub zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę, oraz rat podatku.
- Podwyższenie kwoty uprawniającej do zapłaty podatku przez inny podmiot niż podatnik (umożliwienie zapłaty podatku za podatnika przez osoby spoza jego najbliższej rodziny do kwoty 5000 zł; obecnie obowiązuje limit do 1000 zł).
- Doprecyzowanie wyłączenia obowiązku zaokrąglania odsetek za zwłokę w przypadku zaliczenia wpłaty, nadpłaty lub zwrotu podatku.
- Wprowadzenie możliwości umorzenia podatku przed terminem jego płatności (bez konieczności oczekiwania na powstanie zaległości podatkowej).
- Urealnienie przepisów dotyczących zasad udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych podatnikom prowadzącym działalność gospodarczą oraz umarzania zaległości podatkowych z urzędu.
- Zmiana sposobu liczenia terminu przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.
- Wprowadzenie nowej przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia związanej z doręczeniem decyzji organu pierwszej instancji określającej wysokość zobowiązania podatkowego (lub straty podatkowej), od której zostało wniesione odwołanie.
- Zastąpienie instytucji nieprzedawniania się zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym – przesłanką przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku ustanowienia hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego.
- Doprecyzowanie końcowego momentu zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania.
- Wprowadzenie nowej przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego związanej z postępowaniem podatkowym w przypadku unikania opodatkowania.
- Wprowadzenie nowej przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego związanej z wszczęciem kontroli celno-skarbowej.
- Modyfikacja przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego związanej z koniecznością uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa.
- Zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania (deklaracji).
- Uzupełnienie regulacji dotyczących zwrotu podatku oraz terminów zwrotu nadpłaty.
- Ograniczenie możliwości uzyskania zwrotu nadpłaty w kasie na rzecz upowszechniania zwrotów bezgotówkowych.
- Uwzględnieniu wspólników rozwiązanej spółki jawnej w przepisach dotyczących legitymacji wspólników rozwiązanej spółki cywilnej do złożenia korekty deklaracji, z której wynika nadpłata i określających zasady zwrotu takiej nadpłaty.
- Wydłużeniu terminu przewidzianego na ogłoszenie przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w drodze obwieszczenia, listy krajów i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, oraz dnia przyjęcia tego wykazu przez Radę Unii Europejskiej.
- Wprowadzenie zmiany dostosowawczej w wyjątkach od obowiązku wystawienia rachunku.
- Uregulowanie podatkowego następstwa prawnego w przypadku przejęcia lub przeniesienia przedsiębiorstwa podmiotu w restrukturyzacji, o którym mowa w ustawie o BFG.
- Wprowadzenie kaskadowej odpowiedzialności członków zarządu spółki kapitałowej będącej komplementariuszem spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej za zaległości tej spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej.
- Zmiana zasad i wysokości opłaty od wniosku o wydanie opinii zabezpieczającej (wprowadzenie mechanizmu automatycznej waloryzacji wysokości opłaty za wydanie opinii zabezpieczającej).
- Uszczelnienie systemu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (STIR).
- Uzupełnienie katalogu zasad ogólnych postępowania podatkowego.
- Usunięcie wątpliwości związanych ze stosowaniem przepisów o wyłączeniu organu podatkowego w przypadku wyłączenia naczelnika urzędu celno-skarbowego.
- Wprowadzenie możliwości działania osoby niebędącej stroną, wzywanej do złożenia wyjaśnień lub przedłożenia dokumentów, przez pełnomocnika ogólnego.
- Wprowadzenie obowiązku dołączenia urzędowych dokumentów potwierdzających zasady reprezentacji mocodawcy do udzielonego przez nierezydenta pełnomocnictwa szczególnego.
- Wprowadzenie możliwości zawiadamiania o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa ogólnego także przez pełnomocnika niezawodowego.
- Doprecyzowanie przepisów o pełnomocnictwie szczególnym.
- Usunięcie wątpliwości w zakresie uprawnień organów podatkowych do miarkowania (obniżenia) wynagrodzenia tymczasowego pełnomocnika szczególnego.
- Rozszerzenie wyjątków od zasady doręczania pism na adres do doręczeń elektronicznych.
- Uproszczenie trybu postępowania przez organ podatkowy kierujący pismo do osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w przypadku braku kontaktu z adresatem.
- Rozszerzenie zakresu informacji o rachunkach bankowych możliwych do uzyskania w toku postępowania podatkowego.
- Wprowadzenie podstawy prawnej do dokonywania przez pracowników organu podatkowego poświadczonych za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów na potrzeby prowadzonych postępowań podatkowych.
- Wprowadzenie możliwości przesłuchania w postępowaniu podatkowym strony lub świadka przez organ podatkowy będący organem Krajowej Administracji Skarbowej przy użyciu urządzeń technicznych pozwalających na przeprowadzenie tej czynności na odległość.
- Zniesienie dualizmu trybów stosowanych w przypadku braków formalnych odwołania.
- Rozszerzeniu możliwych rodzajów rozstrzygnięć organu odwoławczego.
- Podniesienie maksymalnej wysokości kary porządkowej i rezygnacja z waloryzacyjnego trybu podwyższania jej wysokości.
- Uproszczenie trybu korygowania deklaracji z urzędu przez organ podatkowy w ramach czynności sprawdzających.
- Zniesienie kompetencji naczelnika urzędu skarbowego do prowadzenia kontroli podatkowej na rzecz rozszerzenia jego uprawnień w ramach czynności sprawdzających.
- Ujednolicenie terminologii stosowanej w przepisach o tajemnicy skarbowej, ich doprecyzowanie i uzupełnienie.
- Uregulowanie procedury odtwarzania akt na wypadek ich zaginięcia lub zniszczenia.
- Wprowadzenie wiążącej informacji klasyfikacyjnej.
Eksperci analizują plany zmian w ordynacji podatkowej
Projekt nowelizacji ordynacji podatkowej wraz z uzasadnieniem liczy niemal 200 stron. Znajdują się w nim propozycje poprawy aktualnych rozwiązań, jak i całkiem nowe propozycje. Szereg spośród nich wzbudza kontrowersje, na czele z propozycjami dotyczącymi zmian w zakresie interpretacji podatkowych, ale także kontroli podatkowych czy przedawnienia i uproszczenia procedur.
Poniżej komentarz naszego eksperta do bodaj najbardziej elektryzującej koncepcji zmian – odnośnie interpretacji indywidualnych, których cena ma wzrosnąć z 40 zł do 400 zł w przypadku najmniejszych podmiotów gospodarczych, ale może sięgnąć i 2800 zł, w przypadku największych podatników.
Proponowana przez Ministerstwo Finansów nowelizacja ordynacji podatkowej w zakresie zmian wysokości opłat od wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, to kolejna próba sięgnięcia do kieszeni podatników. Wprowadzane w ekspresowym tempie przepisy są czasem niejasne dla samych twórców owych regulacji i podległych im urzędów skarbowych, stąd interpretacje indywidualne były niekiedy jedynym źródłem zabezpieczenia dla zdezorientowanych podatników.
10-krotny wzrost opłat trudno uzasadnić, no chyba że ma to na celu zniechęcenie podatników do składania tego rodzaju wniosków. W tej chwili i tak podatnicy płacą za wyjaśnianie przepisów, które co do zasady powinny być jasne i zrozumiałe. Problem przejrzystości przepisów nie zniknie, tyle że za wytyczne dotyczące ich prawidłowego stosowania przyjdzie nam płacić kilkukrotnie więcej.
– Milena Rejer, senior menedżer, Departament Outsourcingu Grant Thornton
Potrzebujesz wsparcia w zakresie finansowo-księgowym? Sprawdź >> outsourcing finansowo-księgowy Grant Thornton <<
oprac. HZK za MF
Honorata Zakrzewska-Krzyś
Starszy specjalista ds. content marketingu w Grant Thornton. Prasowy dziennikarz ekonomiczny z kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym, samodzielna księgowa. Wieloletni współpracownik Grupy Wydawniczej Infor oraz Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Pisała m.in. dla Dziennika Gazety Prawnej czy Wydawcy Harvard Business Review Polska. Laureatka wyróżnienia prasowego „Pióro Odpowiedzialności” przyznawanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
